Uit de oude doos

Is succes te koop?

Even een tussendoortje dat altijd tussendoor kan. Het is een voetbalartikel dat ik bijna drie jaar geleden schreef. Inmiddels zijn er veel dingen anders in de voetbalwereld. Ajax en Twente hebben PSV (en AZ) aan de kop van de ranglijst verdrongen, de resultaten in Europa (de Europa-League!) zijn weer om over naar huis te schrijven, het grote geld deed ook Nederland aan en onlangs degradeerde Almere City naar de Flopklasse. Hieronder heb ik op verzoek het verhaal "Is succes te koop?" hergepubliceerd, met een paar kleine veranderingen om het beter aan de actualiteit aan te laten sluiten. Het is overigens de eerste keer dat ik een artikel van mezelf in deze rubriek de revue laat passeren. Zaterdag ga ik weer met VR's veren pronken!

Is succes te koop?

Alles draait om geld

Nadat PSV in 2005 heel Europa verraste door bijna de finale van de Champions-League te bereiken, wordt de Eredivisie steeds verder leeggekocht. Zeker omdat Nederland dat jaar ook in AZ een zeer sterke speler had op het Europese podium. De Alkmaarders misten de finale echt maar op een haartje. Die Hollanders hadden op de een of andere manier goede spelers opgeleid, die gauw voor veel geld bij de clubs werden losgeweekt. De Nederlandse topploegen hadden geoogst en waren nu hun opbrengst kwijt. De laatste jaren wordt er dan ook steeds meer over een "Mickey Mousecompetitie" gesproken en dat irriteert me mateloos.

Als het niet op geld aankomt, zijn Nederlanders tot mooie dingen in staat. Zo wint Jong Oranje zo'n beetje alles wat er maar te winnen valt. En het "oude" Oranje is nog steeds een van de beste voetbalelftallen ter wereld. En dan heb je zo'n competitie, waar iedereen met hoongelach naar kijkt...

Natuurlijk kijken er in Nederland minder mensen naar voetbal dan in Duitsland, Engeland, Italië of Spanje. Die landen hebben meer inwoners. Daarom gaat er in die landen meer geld om in de nationale competitie en krijgen de clubs meer geld. Toch zijn er verschillen waar wij Nederlanders wel wat aan kunnen doen:

1) De bekercompetitie leeft in Nederland bijna nog minder dan bij BSG. Geruchten dat de indeling zou worden beïnvloed, doet dit imago geen goed. Verder hebben maar weinig clubs in Nederland een echte "persoonlijkheid" en is de wil om te winnen vaak afwezig. De bekercompetitie wordt ook vaak gezien als een verplicht bijprogramma. Misschien is de "hoofdprijs" van een plekje in het Europa League-toernooi te mager. Zeker voor ploegen als PSV en Ajax, die vinden dat ze in de Champions League horen te spelen. Amateurploegen zijn vaak al tevreden als ze niet met 10-0 verliezen. De niveauverschillen zijn te groot tussen goede Eredivisieploegen en amateurploegen. Een stap in de goede richting is dan ook dat de Eerste divisie een "open" competitie is geworden en dat de nummer laatst naar het amateurvoetbal wordt verwezen. Alleen een volwaardige competitie houdt ploegen scherp.

2) In Nederland wordt veel buitenlands voetbal uitgezonden. Kijk niet naar die troep! Als er geen vraag meer is naar buitenlands voetbal, houden die zenders wel op met het uit te zenden. Zo braaf zijn ze wel. Die rechten opkopen kost een fortuin en dat fortuin komt niet in Nederlandse handen terecht. Het is toch van de zotte... In het buitenland kijken ze toch ook niet naar Nederlands voetbal?!

Het enige wat de Nederlandse clubs kunnen doen is efficiënt werken en (Europese) successen boeken. In dat opzicht is het mooi dat veel Nederlandse clubs plannen hebben om hun stadions uit te breiden. Dat betekent dat ze ambitieus zijn. Ambitieus zijn is goed. Je kunt misschien een keer op je bek gaan, maar je zult ook mooie dingen presteren. Als er goed wordt gepresteerd in Europa levert dat uiteraard weer wat geld op, wat mooi is meegenomen. En financieel doen de Nederlandse clubs het niet zo slecht. Zo schijnt Ajax de laatste jaren 100 miljoen euro te hebben overgehouden aan de verkoop van hun beste spelers. De vraag is echter: hoe investeer je dat weer?

30 miljoen

Daar is -ie weer... De beruchte 30 miljoen euri die AZ in 2007 mocht investeren. Het resultaat: AZ viel terug van de derde (2006-2007) naar de elfde (2007-2008) plaats in de Eredivisie. Een negatief rendement dus. De vraag is dus of succes wel te koop is.

Vooral in Engeland smijten lugubere oliezwemmers met naar olie stinkende dollars dan wel ponden. De laatste jaren proberen ze elkaar te overtreffen in nog grotere, nog onzinnigere uitgaven. Het ritueel gaat zo: ze kopen een stom loserig clubje op en kopen dan uit elke windstreek de beste spelers die er te vinden zijn. Aan geld geen gebrek, dus worden er bedragen met zeven nullen geboden voor sommige sterspelers.

De competitie wordt zodoende helemaal uit zijn verband gerukt. In dat opzicht mogen we blij zijn dat ze in Nederland alleen via Vitesse hebben besmet. Het is een grote zeepbel en je vraagt je soms af of de uitvinding van geld nou wel een zegen is.

In Nederland kijken de journalisten nog altijd naar de hoeveelheid geld die ieder clubje heeft te besteden. Clubjes die minder te besteden hebben worden afgeschreven voordat er een bal gespeeld is. Wat is het nut daar nou van? Zeker met voetbal zijn er altijd verrassingen. Het grote geld hoeft niet altijd te winnen. Daarvoor zijn effecten als geluk, een sterk collectief, een goede trainer - en ga zo maar door - nog altijd te veel van invloed. Gelukkig maar! Anders hadden we de eindstand wel kunnen opmaken uit de begrotingen van de clubs.

Daarom was het ook teleurstellend om te zien dat FC Twente in de voorrondes van de Champions League tweemaal verloor van Arsenal. Natuurlijk is Arsenal een sterke club., maar zelfs dan ben je niet kansloos. Ajax bewees dat de afgelopen jaren namelijk. Als rijke, sterke club mochten ze het meerdere keren proberen tegen een beduidend zwakker geachte club. En telkens faalden ze. Dat doet de reputatie van het Nederlands voetbal geen goed.

(Bewerking tekst 19-09 2008)

Gerelateerde artikelen:

Is succes te koop?; 19-09 2008

Uit de oude doos; 29-05 2009 

Verkiezingsuitslag

Wie volgt Bla, bla, bla op?

Een maand geleden heb ik een "besteartikelverkiezing" uitgeschreven. Na de nominatieronde kon er tot vandaag gestemd worden op de genomineerde artikelen. Vandaag is het tijd om de uitslag bekend te maken.

Nominaties

Twee lezers hebben de moeite genomen om een aantal artikelen te nomineren. Dit waren VR en Rolex. Hieronder zal ik hun top 6 laten zien, met tussen haakjes het puntenbedrag:

VR

1. Bah van het Jaar (10)

2. Bah van de maand februari (6)

3. Bah van de maand januari (4)

4. Zeven ronden Tata-Steel (3)

5. Eerste weekend SGS-PK (2)

6. Fouten in Nijmegen (1)

Rolex

1. Is succes te koop? (10)

2. Veldwerk 3 (6)

3. Het witvoordeel (4)

4. Het klimaat in Nederland van 1988-2007 (3)

5. Analemma verklaard (2)

6. Tactische opstelling (1)

Verder deden deze artikelen nog buiten mededinging mee:

7. Risk (0)

8. Nine eleven (0)

Stemmen

Er waren twee verkiezingen: een verkiezing op deze weblog en een verkiezing per e-mail. Aangezien de opkomst nogal laag was, heb ik besloten de verkiezing ongeldig te laten verklaren. Al had de poll tachtig jaar online gestaan, ik vrees dat-ie niet veel meer stemmen had aangetrokken. En dat terwijl deze verkiezing juist was ontworpen voor een betrekkelijk groot aantal stemmen, omdat dan het rangeffect een rol gaat spelen. Nu ik iedereen aan het schrikken heb gemaakt, zal ik maar even droog opmerken dat het vandaag 1 april is. Hieronder zal ik de resultaten publiceren en zullen de inzenders in het zonnetje gezet worden.

Eindstand publieke verkiezing

In de publieke verkiezing kregen Fouten in Nijmegen, Bah van het Jaar, Tactische opstelling en Zeven ronden Tata-Steel één stem. Wie heeft meegerekend, ziet dat VR hiermee 14 punten pakte en Rolex 1. 

E-mailverkiezing

In de e-mailverkiezing lagen de zaken andersom: hier kregen Tactische opstelling en Het witvoordeel een stem, waardoor Rolex 5 punten kreeg en VR geen een. Kortom: twee verkiezingen, twee winnaars. Bij deze krijgen de twee heren een eervolle vermelding:

VR - Winnaar Publieke Verkiezing van het Beste Artikel

Rolex - Winnaar E-Mailverkiezing van het Beste Artikel

Beste artikel

In de publieke verkiezing kreeg VR's nummer één Bah van het Jaar een stem, waardoor het artikel de meeste punten verzamelde. In de e-mailverkiezing kreeg Rolex' nummer drie Het witvoordeel één stem, waardoor dit artikel het best presteerde. Ter ere hiervan zal ik de eerste alinea's (zonder linkjes) van de twee artikelen publiceren:

Bah van het Jaar

Eind vorig jaar werd er een korte traditie in het leven geroepen: de "Bah van de Week". In deze rubriek analyseerden Lenaard en VR een handvol leuke partijen die VR die week had gespeeld. Voor de n00bz: VR is niemand minder dan Vincent Rothuis, een waanzinnig getalenteerde 20-jarige schaker die twee jaar geleden Internationaal Meester werd. Jaren geleden werd hem een grootse toekomst toegedicht, maar helaas heeft hij die belofte niet kunnen waarmaken. Een paar maanden terug schreef schaakjournalist Johan Hut in zijn wekelijkse rubriek over Rothuis' aparte carrière, nadat hij de schoonheidsprijs had gewonnen in een enorm spectaculaire partij. De volgende passages geven Vincents unieke problematiek weer:

Rothuis had een aanbod om met Esgoo (Enschede) in de meesterklasse te spelen afgeslagen, omdat hij zichzelf daarvoor niet sterk genoeg vond. Ook meldde de verslaggever: "Bovendien staat hij niet graag in de schijnwerpers en vindt prijsuitreikingen vervelend. Dat laatste mag in zijn geval als een zware handicap worden beschouwd." Waren speler en journalist grappenmakers? Nee, helaas niet. Het woord bescheiden was nog te zwak voor Rothuis, een schuchtere jongen die zich niet makkelijk in gezelschappen bewoog. Terwijl hij daar zo welkom was, want schaakliefhebbers genoten van zijn spel.

(...)

De laatste anderhalf jaar speelde hij geen serieus toernooi meer, alleen de competitiepotjes voor zijn club. Daarin speelde hij in de eerste ronde van dit seizoen de volgende spectaculaire partij [zie verderop], die werd beloond met de schoonheidsprijs die uitgeverij New in Chess iedere ronde uitlooft. Vincent Rothuis, een tobber, maar toch veel meer een topper. Na het naspelen van deze partij kun je alleen maar zeggen: blijf alsjeblieft schaken, doe ons dat plezier.

Gelukkig schaakt VR nog steeds. Hoewel dat helaas niet al te vaak meer "buiten de deur" is, speelt hij nog wel geregeld thuis. Vaak is hij op het account "Bah" op internet te vinden en soms speelt hij tegen een schaakcomputer. Maar al te vaak levert het de wildste (snelschaak)partijen op. Daarom werd de "Bah van de Week" ook een groot succes. Iedereen smulde van de partijen.

Helaas verscheen de BvdW steeds minder frequent en na de vijftiende editie stopte Lenaard met de rubriek vanwege tijdgebrek. Er gaat zeker veel tijd zitten in zo'n rubriek. Vincent speelt dagelijks vele partijen. Vaak zitten er motieven in die voor spelers als ondergetekende indrukwekkend overkomen. Probeer dan maar eens de leukste partij uit te kiezen. Zelf heb ik ooit in een opwelling gezegd de "Bah van het Jaar" te maken. Dat zou een mooie beëindiging zijn van de Bahs van de Week. Inmiddels is 2010 bijn

a verstreken en probeer ik voor de "deadline" een leuk artikel te tikken. De afgelopen dagen heb ik een heleboel partijen van VR bekeken. Wegens tijdgebrek heb ik minder kunnen doen dan ik wilde, maar hier is-ie dan: de Bah van het Jaar!

(...)

Het witvoordeel

Statistiek

Met schaken is het een voordeel om de eerste zet te mogen doen. Niet voor niets wordt er bij het indelen goed op gelet dat iedere speler even vaak wit als zwart krijgt, want iedereen wil natuurlijk met wit spelen. Hoewel... Er zijn uitzonderingen. Sommige mensen zijn meer reactief ingesteld dan dat ze het initiatief nemen.

Voor de een is elke schaakpartij er weer een, voor de ander zijn de witpartijen smakelijke cadeautjes en de zwartpartijen een last. In theorie scoort wit dan ook beter dan zwart. In de databases scoort wit zo'n 54-55 %. Het betekent eigenlijk dat wit zo'n 8-10 procentpunt meer scoort; voor ieder punt dat zwart scoort, scoort wit er ongeveer 1,2.

Het witvoordeel is een manier om een beeld te krijgen van wat een ratingverschil nou precies uitmaakt. Volgens de TPR-formule correspondeert een 54-46 of 55-45 witvoordeel met 28 of 35 ratingpunten meer. Toch is het de vraag of deze simplistische benadering standhoudt. In databases zitten veel partijen, waarin de spelers vaak niet van een gelijk niveau zijn. Hoe groter het niveauverschil, hoe kleiner het witvoordeel (de sterkste speler wint met beide kleuren wel.) Hierdoor kan het echte witvoordeel wel eens groter kunnen zijn dan wordt beweerd.

(...)

Deze artikelen zouden Bla bla bla moeten doen vergeten:

Bla, bla, bla

Wist je dat...

... Ewoud al vijf maanden en vijftien dagen  z'n blog niet heeft ge-updated?

... Vincent Rothuis ½ uit 7 heeft op het Euwe Stimulans toernooi?

... Dat twee punten minder zijn dan Lars Ootes heeft in de regionale groep?

... Nakamura met 4½-1½ won van Mamedyarov op internet?

... Ik door de hitte eigenlijk geen zin heb in schrijven?

... Ik nu geen Wist-je-datjes meer weet?

Over tien jaar

Hoe zou mijn leven eruitzien over tien jaar? Wie ken ik dan nog? Die vraag spookt wel eens door mijn hoofd. Veel mensen zeggen wel eens tegen mij dat ze me nooit zullen vergeten en zo. Dat we altijd contact zullen hebben en zo. Maar ja, wie ken ik nog van tien jaar geleden?

Tien jaar geleden, dat is 1997... Tja, toen zat ik nog op de basisschool. Van de basisschool ken ik eigenlijk niemand meer. Zelfs van de middelbare school ken ik nog maar een paar mensen. Zo snel gaat dat. 

Waar ken ik eigenlijk al mijn vrienden dan van?

Tja, het zielige antwoord is dat ik bijna iedereen van het schaken ken. Ach, eigenlijk valt 't wel mee. Schakers zijn soms een beetje vreemd, maar doorgaans wel aardig. Prima volk dus, want lang niet iedereen is aardig.

(...)

Zo, dat was het dan weer met de verkiezingen. Misschien moet ik de volgende keer stemkaarten gaan uitdelen of zo... :S

Gerelateerde artikelen:

Verkiezing; 01-03 2011

Poll: Verkiezing; 21-03 2011

Poll: Verkiezing

Stemmen

De deadline voor de nominaties van het beste artikel van dit weblogje is verstreken. Ik heb wat inzendingen gehad en dat resulteerde in de volgende nominaties:

Analemma verklaard; 20-09 2008

Bah van de maand februari; 28-02 2011

Bah van de maand januari; 30-01 2011

Bah van het jaar; 30-12 2010

Eerste weekend SGS-PK; 27-02 2011

Fouten in Nijmegen; 13-02 2011

Het klimaat in Nederland van 1988-2007; 22-12 2008

Het witvoordeel; 22-04 2009

Is succes te koop?; 19-09 2008

Nine eleven; 11-09 2008

Risk; 15-02 2009

Tactische opstelling; 03-10 2008

Veldwerk 3 ; 05-04 2008

Zeven ronden Tata-Steel; 23-01 2011

Dan komt nu het echte gedeelte: de poll. Voor de duidelijkheid: in het schema hieronder betekent op het linkje klikken dat je stemt. Knoop dat goed in je oren! Je kunt stemmen op het artikel dat in jouw ogen het beste was.

Poll: Het beste artikel is...

• Analemma verklaard


• Bah van de Maand Februari


• Bah van de Maand Januari


• Bah van het Jaar


• Eerste weekend SGS-PK


• Fouten in Nijmegen


• Het klimaat in Nederland van 1988-2007


• Het witvoordeel


• Is succes te koop?


• Nine eleven


• Risk


• Tactische opstelling


• Veldwerk 3


• Zeven ronden Tata-Steel

Tussenstand:

Ook een poll maken? Klik hier

Naast deze poll is er een verkiezing via de mail. Mail je voorkeur door naar ondergetekende. Voor wie het adres niet kent: het is gewoon mijn naam met "at hotmail" erachter. Bij de e-mailverkiezing is het overigens niet de bedoeling dat je op jezelf stemt. Ook geldt natuurlijk dat je niet meerdere keren kunt stemmen.

De deadline voor de verkiezing is het einde van deze maand, ofwel: 31 maart 23:59. Ik zou zeggen: veel succes! Ik hoop wel dat er meer animo is dan voor het nomineren van artikelen...

Gerelateerde artikelen:

Verkiezing; 01-03 2011

Verkiezing: uitstel deadline

Beste lezer,

Het is met de nominatieronde voor de verkiezing van het beste artikel van dit weblogje niet zo voorspoedig gelopen als ik had gedacht of gehoopt. Het aantal inzendingen valt tegen. Het doel was dus om zes artikelen te nomineren, maar dat hebben nog maar weinig mensen gedaan. Misschien heb ik de moeilijkheidsgraad van deze selectieprocedure onderschat. Ik verwachtte dat het Wordbestand in combinatie met vage herinneringen wel zouden leiden tot vele brandende lampjes, maar misschien valt het niet mee om daaruit een top 6 samen te stellen. Ik zou zeggen: wees niet te perfectionistisch en laat je gevoel spreken. Bij deze verruim ik de deadline tot komend weekend, namelijk tot 21 maart 0:00. Dan hoop ik een heleboel artikelen te hebben, die ik dan in een poll kan verwerken.

Veel succes! Ik reken op je hulp! ;)

Gerelateerde artikelen:

Verkiezing; 01-03 2011

Verkiezing

Beste artikel ooit

Dit weblogje is vandaag vier en een half jaar oud. Dat leek mij een mooi moment om terug te blikken op die vele jaren van weblogplezier. In deze jaren hebben talloze woorden 856 (en met dit artikel erbij 857) artikelen gevormd, met daarin vele (woord)grappen, beledigingen, dissen, spelfouten, feitelijke onjuistheden en wetenschappelijke artikelen. Om het geheugen van de lezer op te frissen, heb ik een bestandje aangemaakt waarin alle artikelen door middel van een simpele muisklik zijn op te halen.

Download AlleArtikelen2011

In deze lijst* staan dus alle schrijfsels van Behirder van eind 2006 tot nu, dus wie wil, kan zonder veel moeite de geschiedenis van deze weblog opsnuiven. Nu wil ik slechts teruggaan tot 2007 en 2008. In 2007 kwam ik namelijk voor het eerst om een verkiezing te houden. Destijds ging het om een verkiezing van de beste reactie. De verkiezing van 2008 lijkt meer op de huidige: het was namelijk de bedoeling om het (tot dan) beste artikel uit te kiezen. Ik hoop echter dat er in de tussentijd een beter artikel is verschenen, en om dat uit te vogelen, heb ik deze verkiezing uitgeschreven.

Dit jaar heb ik geprobeerd de zaken professioneler aan te pakken dan drie jaar geleden. Daarom heb ik ook ALLE artikelen in het overzicht staan.** Verder wil ik alvast verklappen dat de kiezer ook wat kan winnen, of het nou alleen de eer is, of dat er een prijsje als een chocoladeletter of zo tegenover moet staan, daar hebben we het later wel over.

"Wat moet ik daarvoor dan doen?"

Zal de bezorgde kiezer vragen. De kiezer hoeft maar twee dingen te doen:

• Om in aanmerking te komen voor de overwinning, dient de kiezer ZES ARTIKELEN te nomineren. Deze artikelen gaan de punten opleveren. Het is de bedoeling dat je zes artikelen kiest die jij het best vindt, of waarvan jij denkt dat ze door de andere lezers het meest worden gewaardeerd, want daar gaat het uiteindelijk om. Stuur je top 6 naar mij per e-mail. Noteer daarin je naam, mocht ik het e-mailadres niet kennen, en de zes artikelen (graag met datum, want er zijn soms meerdere artikelen met dezelfde naam.) De VOLGORDE van de zes artikelen is van belang: het bovenste artikel is belangrijker voor je score dan de onderste en dat brengt me tot het tweede punt.
• Wanneer de ranglijsten zijn binnengekomen, publiceert Behirder een alfabetische of chronologische lijst van de genomineerde artikelen. Nu komt het leukste gedeelte: BRENG EEN STEM UIT op het artikel van jouw voorkeur. Om het eerlijk te houden, zal ik naast de anonieme poll ook willen pleiten voor een verkiezing per e-mail als referentie.***

Totaalscore

Het artikel met de meeste stemmen zal worden uitgeroepen tot de winnaar. Wanneer het aantal stemmen gelijk is, wordt de volgorde op dezelfde manier bepaald als de volgorde per stemmer. Dat gaat als volgt: wanneer er wordt gestemd op een artikel dat JIJ hebt genomineerd, levert dat punten op. Zo levert iedere stem op jouw eerste artikel je 10 punten op. De puntenverdeling is als volgt:

Eerste artikel - 10 punten

Tweede artikel - 6 punten

Derde artikel - 4 punten

Vierde artikel - 3 punten

Vijfde artikel - 2 punten

Zesde artikel - 1 punt

Wanneer er bijvoorbeeld twee keer wordt gestemd op jouw vijfde keus en één keer op je eerste keus, dan levert je dat 2 x 2 + 1 x 10 = 14 punten op. Voor het artikel werkt het precies zo: Een artikel dat één stem krijgt en door drie mensen als eerste artikel was aangemerkt, krijgt 3 x 10 = 30 punten. Aangezien je nominatievolgorde van belang is, is het slim om deze voor de andere deelnemers geheim te houden. 

Tot slot wil ik de deadlines afspreken. Het nomineren van de artikelen lijkt me het meeste werk, dus daar hebben jullie tot na de wedstrijd BSG - Unitas de tijd voor. Ik wil de nominaties voor zondag de 13^e om 2:00 hebben. Ik maak de eindstand van de poll op om maandag de 21^e om 0:00 en dat is tevens het moment dat de e-mailverkiezing sluit.

Ik zou zeggen: doe je best en denk er goed over na welke artikelen jij in je selectie opneemt! Over drie weken hoop ik dan één of twee winnaars aan te kunnen wijzen. Dan heb ik hopelijk een antwoord op de vraag wat mijn beste artikelen nou zijn.

* Omdat het bestand veel links bevat, denkt je antivirusprogramma misschien dat het een gevaarlijk bestand is, maar ik heb er zelf in ieder geval geen agressieve codes in gezet. :P

** Bij de verkiezing van 2007 had ik overigens een lijst gemaakt met daarin de 855 (!) reacties.

*** Het lijkt me een goed idee om bij de verkiezing per e-mail af te spreken dat mensen niet op hun eigen voorkeur stemmen.

Gerelateerde artikelen:

Gelukkig nieuwjaar!; 01-03 2008

Groundhog-day

Winter 2010-2011 bijna voorbij

Vandaag is het "Groundhog-day", een dag in het midden van de winter die zou bepalen hoe lang de winter nog duurt. De dag is vernoemd naar een marmot die rond deze tijd van het jaar uit z'n hol kruipt. Wanneer het op deze dag zonnig is, zou de winter nog een poos duren (zes weken, ofwel tot 16 maart, om precies te zijn) en anders zou er spoedig een einde aan de winter komen. Hoewel het slechts een Amerikaanse traditie is, kun je je afvragen of het ook voor Europa van toepassing is. Zonnig weer betekent in de winter vaak ook koud weer, terwijl bewolkt weer, zoals vandaag, hoge temperaturen belooft.

Afgaande op het sombere weer op Groundhog-day, zou de winter van 2010-2011 zijn kruit al lang verschoten moeten hebben. Na de winterse decembermaand heeft de winter bijna niks gepresteerd. Inmiddels is het alweer februari. De verwachtingen zijn verre van positief: de temperaturen gaan richting de tien graden komend weekend. Daarmee is de eerste week van februari al afgeschreven. De grootste kans op koud weer is halverwege de maand, een periode die om onverklaarbare redenen significant kouder is dan de omringende dagen. Blijkbaar zijn er rond die tijd meer zgn. "blokkades", maar de oorzaak daarvan is nog onopgehelderd. Eind februari loopt het klimatologische gemiddelde sterk op en is de kans op nog veel winters weer verkeken.

In de Verenigde Staten voorspelt de marmot voorlopig in tien van de veertien gevallen dat de lente snel aanbreekt. Of dit betekent dat het in Europa ook gaat gebeuren, of dat Europa juist weer in de winter wordt gesleurd, is moeilijk te zeggen. Er lijkt niet echt een relatie te zijn tussen de voorspellingen in Amerika en het weer in Nederland:

2007: Voorspelling: vroege lente, Nederland: warme winter en lente

2008: Voorspelling: vroege lente, Nederland: geen winter, maar ook geen lente

2009: Voorspelling: winter, Nederland: geen winter, voorzichtig begin lente

2010: Voorspelling: gemengd, geneigd naar lente, Nederland: lange winter

Erg overtuigend zijn de voorspellingen dus niet. Meer vertrouwen heb ik in een winterverwachting die ik op internet vond. Hierin wordt de rol van La Niña op het (winter)weer in Europa besproken. Opmerkelijk, want het KNMI, dat het effect vandaag weer oprakelt in de rubriek "Nader verklaard", kan weinig correlaties vinden tussen La Nixc3xb1a en het weer in Nederland:

"Zelfs in Nederland is het na een La Niña gemiddeld over veel jaren net iets droger in het voorjaar. Dit effect is echter heel gering, zeker in verhouding tot de natuurlijke grilligheid van het weer. Een betrouwbare voorspelling is daar voor Nederland dus niet op te baseren."

En:

"De invloed van deze fenomenen op ons weer is heel klein, maar wereldwijd zijn de gevolgen wel merkbaar."

Het Engelse artikel schiet met z'n wintervoorspelling bijna precies in de roos (of liever de triple 20). Interessant is de volgende uitleg:

"The effect of La Niña on European winters is different for November-December and January-March periods. In November-December, La Niña events are associated with positive sea-level pressure anomalies in the area between Greenland and western Europe. This high-pressure center blocks the warm westerly flow from the North Atlantic and temperatures in Europe drop. Later in the winter, however, the atmospheric circulation tends to become more zonal, bringing warm Atlantic air to Europe and reducing the frequency of cold air outbreaks from the north."

Kortom: we hebben onze portie winterweer al in november en december gehad. Het enige smetje op de voorspelling is dat januari en februari waarschijnlijk kouder dan normaal zouden verlopen. Vooralsnog is dat in ieder geval niet gebeurd: Januari was met een gemiddelde van 3½ graad iets warmer dan het langjarige gemiddelde van 3,1 graad. Februari is weliswaar met een negatieve gemiddelde temperatuur begonnen, maar de komende dagen zullen het gemiddelde (hoogstwaarschijnlijk) flink opkrikken. Maar goed, de afwijkingen zijn zo klein dat je je er moeilijk over op kunt winden. In grote lijnen is de winter van 2010-2011 in ieder geval in Nederland goed voorspeld. Knap! Ik vind dat we deze voorspelling dan ook serieus moeten nemen. Helaas, zou ik bijna willen zeggen.

Toch laat de wintervoorspelling nog ruimte voor koude periodes: de frequentie van "cold-air outbreaks" is wel verkleind, maar dat betekent niet dat de kans erop helemaal is gereduceerd tot nul. Desondanks vrees ik dat de kans op bijvoorbeeld een Elfstedentocht verkeken is. Met een beetje geluk zijn misschien een paar dagen met sneeuw mogelijk. Dat is niet zo verkeerd, maar na het veelbelovende begin van de winter is het toch wel een domper. De winter van 2010-2011 is in ieder geval voor het gevoel bijna voorbij. Laat het dan maar gauw lente worden!

Gerelateerde artikelen:

Herfst 2010 was koud (Apenhoofd); 05-12 2010

Zomer met twee gezichten; 01-09 2010

De Nederlandse spelling

Final-obstruent devoicing

Het studiejaar staat weer voor de deur. De komende tijd zal ik veel worden geconfronteerd met de Engelse taal. Hoewel Nederlanders de Engelse taal over het algemeen heel aardig beheersen (al ben ik waarschijnlijk de uitzondering die de regel bevestigt xD), maken ze onbewust uitspraakfouten. Een goed (!) voorbeeld hiervan is de Engelse (harde) "g", die door Nederlanders vaak als een "k" wordt uitgesproken. Een beter voorbeeld is echter de zogenaamde "eindklankverscherping" (final-obstruent devoicing) die onterecht wordt toegepast op Engelse woorden. Zo is een website een wepsite, jazz is djes en good is koet. De meeste Engelstaligen maken zich hier wel een beetje schuldig aan, maar Nederlanders die Engels praten doen het wel heel opzichtig. Zo val je natuurlijk direct door de mand.

Hoewel het Engels voor het grootste gedeelte een Germaanse taal is, is het naar mijn weten de enige Germaanse taal zonder final-obstruent devoicing. Er zal ook wel een reden voor zijn dat in het Nederlands wel FOD aanwezig is. Het is denk ik makkelijker om botweg "hant" te zeggen dan "hand", of "ik hep" in plaats van "ik heb". Een nadeel is er natuurlijk ook: de spelling gaat afwijken van de uitspraak. Bovendien krijg je gedrochten van spellingsregels, zoals we zo dadelijk zullen zien.

Het kofschip

De eindklankverscherping treedt op bij zgn. "stemhebbende" medeklinkers, die in een "stemloze" tegenhanger kunnen veranderen. Ooit weleens afgevraagd wat het verschil tussen de "v" en de "f" is? Hier is het antwoord. Je hebt die stomme kofschipregel immers niet voor niets uit je kop geleerd. Het kofschip lijkt te bestaan uit een willekeurige verzameling letters, die toevallig het woord "kofschip" (geen idee wat het is, eerlijk gezegd) vormen. Maar dat is het natuurlijk niet. Het kofschip bevat juist ALLE stemloze medeklinkers. Deze medeklinkers hebben een "harde" klank, die komt omdat de stembanden niet meetrillen wanneer ze worden uitgesproken.

De stemhebbende medeklinkers die door de eindklankverscherping worden aangetast zijn:

b -> p

d -> t

g -> ch

g -> k

v -> f

z -> s

Het verschil tussen de "b" en de "p" is meestal wel duidelijk te horen (behalve dus op het eind van een woord), net zoals het verschil tussen een "d" en een "t". Het verschil tussen de "z" en de "s" wordt door sommige sprekers (Amsterdam!) nauwelijks meer gemaakt, net als het verschil tussen de "v" en de "f" (zoals bij mij). Het verschil tussen de "g" en "ch" vond ik ook altijd moeilijk te ontdekken. Gelukkig biedt de FOD uitkomst: een "g" op het eind van een woord is altijd een "ch". In het woordje "gelukkig" is het verschil tussen de beide "g's" duidelijk te horen.

Daarnaast is er nog de "k". In het Nederlands komt zijn tegenhanger nauwelijks voor (het Nederlands koos ervoor om de wrijfklank te behouden, waar het Duits en Engels overgingen op de k-achtige g), wat in ieder een mogelijkheid tot FOD uitschakelt. De "Engelse" g komt in het Nederlands eigenlijk alleen voor in woorden als "zakdoek" en "dekbed" en natuurlijk in "goal".*

Clusters

Het onderscheid tussen stemhebbende en stemloze medeklinkers is van belang om de clustervorming van medeklinkers in onze taal te begrijpen. Waarom komt "sch" wel voor en "sg" of "zch" niet? De reden is dat medeklinkers graag overeen willen komen qua "stem". Zo worden de woorden "het vee" (een klassieker) als "het fee" uitgesproken, omdat de "t" van "het" als het ware heeft bepaald dat de volgende letter ook stemloos moet zijn. Ook in samenstellingen als raadzaam ("raatsaam") en dekbed ("degbed") beïnvloeden de medeklinkers elkaar. Daarom bevat een cluster als het even kan alleen maar stemloze medeklinkers:

School

Steen

Acht

De stemhebbende tegenhangers hebben minder de neiging te gaan clusteren. Overigens fungeren de stemhebbende (!) letters "l", "m", "n" en "r" als een soort lijm: zij kunnen overal bij geplakt worden:

Angstschreeuw

Schrift

Streep

Splijten

Kortom: de "l", "m", "n" en "r" hebben geen lastige spellingsregels nodig. Die zijn weggelegd voor het kofschip.

Spelling

Dat de Nederlandse spelling voor problemen zorgt, heeft naast FOD ook te maken met enkele lastige regels. Door de FOD kun je niet op je gehoor afgaan bij het bepalen van de spelling van bijvoorbeeld voltooid deelwoorden. Laten we eens kijken naar:

Hij hoort (stam+t)

Hij heeft gehoord (voltooid deelwoord: r -> rd)

In het geval van het voltooid deelwoord gaat de "stam+t" altijd naar het hulpwerkwoord. Het voltooid deelwoord krijgt ofwel een "d", ofwel een "t". Dit hangt weer af van het kofschip: na een stemloze letter komt de stemloze "t", na een stemhebbende letter komt een stemhebbende "d". Blijkbaar maakt het voor de spelling niet uit dat het Nederlands FOD heeft.

Problemen ontstaan er bij werkwoorden waarbij de FOD zich openbaart in de spelling. Dit zijn de werkwoorden waarbij de stam op een "v" of "z" eindigt. Blijkbaar is ooit besloten dat woorden in het Nederlands NOOIT op een "v" of "z" eindigen. De "v" en de "z" worden dus anders behandeld dan de "d", de "b" en de "g", die NOOIT worden vervangen door een "t", een "p" of een "ch".

De consequentie hiervan is dat er dit soort spellingsgedrochten ontstaan:

Verbazen, ik verbaas, ik ben verbaasd

Leven, ik leef, ik heb geleefd

De regel is immers dat de eindletter wordt bepaald aan de hand van de STAM van het werkwoord. Hierdoor klinkt de FOD wel door in de één-na-laatste letter van het woord, maar niet in de laatste letter, die ook niet eens overeenkomt qua "stem" met de voorgaande letter. De laatste letter moet in dit geval dus eigenlijk een "t" zijn!

Ergens is het raar dat de "v" en de "z" een aparte behandeling krijgen en in tegenstelling tot de "b", de "d" en "g" niet op het eind van een woord kunnen staan. Misschien komt dat doordat de "v" en de "z" probleemloos kunnen worden ingewisseld door de "f" en de "s" zonder dat er problemen ontstaan met de betekenis. Dat is bij de "g" en de "ch" juist wel een groot probleem. Denk maar aan lag en lach, ligt en licht. 

Aan de andere kant ontstaan er door FOD ook weer problemen met de verledentijdsvormen. Heeft niemand ooit problemen gehad met:

Leggen, ik leg, ik legde

Leggen, ik le[ch], ik le[cht]e

Ik in ieder geval wel! Dit is volgens mij een mooi staaltje progressieve assimilatie: de "d" verandert in een "t" door de ch-klank ervoor. Het omgekeerde komt ook voor: door de uitgang -de wordt de voorgaande klank juist weer stemhebbend.

Wanneer FOD ervoor zou zorgen dat alleen nog de kofschipletters in plaats van hun tegenhangers op het eind van een woord geschreven mogen worden, betekent dat dus heel wat voor de spelling en uitspraak (!) van de verledentijdsvorm. Aangezien op school vaak is verteld dat het toch echt "legde" is en niet "lechte", zullen de meeste mensen ook wel "legde" zeggen in plaats van "lechte". In dit geval zorgt een spellingverandering niet voor een correcte weergave van de uitspraak. Aan de andere kant kan de spelling van voltooid deelwoorden er makkelijker van worden, zonder dat het ten koste gaat van de uitspraakweergave: in een voltooid deelwoord dat op een "d" eindigt, staat die "d" daar altijd maar voor de sier. Geen hond die de "d" ook als een "d" uitspreekt**, dus in dat opzicht zijn de vele d/t-regeltjes een beetje zielig. Misschien is het een idee om bij de volgende spellingsherziening de spelling wat meer aan te passen aan de FOD? 

Conclusie

De spelling van een taal moet gebaseerd zijn op hoe de taal wordt uitgesproken en niet andersom. De Nederlandse spelling lijkt voorbij te gaan aan het feit dat Nederlanders hun eindklank automatisch verscherpen. Toch zijn er strikte richtlijnen of een woord nou op een "d" of "t" eindigt. Deze taalregels zijn niet op het gehoor te toetsen, waardoor Nederlanders er vaak mee de mist in gaan. FOD in de spelling laten doorklinken is een manier om deze spelfouten voor eens en voor altijd te elimineren.

* U begrijpt dat het hierbij om de uitspraak gaat en niet om de spelling.

** Al probeer ik dat sinds enkele maanden wel

Gerelateerde artikelen:

Nederlands, moeilijk?!; 04-12 2009

Een vier jaar oude kennismaking

1 september

Vandaag is het weer 1 september. Iedereen weet wat die dag betekent: het is de verjaardag van dit weblogje. Om kwart over negen gaat dit weblogje alweer zijn vijfde jaar in. Een mijlpaal derhalve. Het begon allemaal met een korte kennismaking. Sindsdien zijn er nog 809 artikel bij gekomen. Sommige artikelen waren lang, andere artikeltjes stelden weinig voor. 

In de beginperiode van deze weblog waren er veel mensen die een weblogje opstartten of het overwogen. Helaas is van dat enthousiasme weinig meer over. De vraag is of het tij is te keren. De afgelopen jaren zijn veel mensen gaan studeren, waardoor ze minder tijd hadden om over hun leven te schrijven en anders hadden ze er gewoon geen zin meer in. Het is jammer dat de tijd dat dit weblogje bijna een forum was lang en breed achter de rug is. Daar staat maar één positief punt tegenover: ik kan sinds enkele maanden reageren op het Utrechtschaakforum.

Hoewel er dus eigenlijk niks is te vieren, vraag ik me toch af of iemand nog ideeën heeft voor een mooi feest. Een weblog die het vier jaar in deze boze wereld weet uit te houden is niet niks. Vraag Claudia maar. Dus: wie weet een toepasselijk feestje te bedenken? Als er geen inspiratie is: er valt volgend jaar nog wel wat te vieren bij het vijfjarig bestaan. De geglazuurde tulband zal dan wel weer op tafel staan. Misschien moet er een verkiezing komen van het beste artikel, zoals wat ik vroeger weleens heb geprobeerd. Dit artikel zal dan op dit feest worden geëerd als het mooiste wat dit weblogje ooit heeft voortgebracht.

Ik lees wel of er animo voor is. Vaak geldt dat je dingen lang van tevoren moet aankondigen, zoals ook met vakanties, om maar iets te noemen. Ik zou bijvoorbeeld met een grote groep mensen naar Pardubice willen. Daar kun je niet vroeg genoeg bij zijn. Ook voor activiteiten rond dit weblogje kun je beter niet te veel treuzelen. Het is de bedoeling dat ik ergens begin volgend jaar verkiezingen kan uitschrijven. Het vijfde weblogjaar moet voor een hoop vreugde gaan zorgen. Hopelijk is dit een introductie van een fraai vijfde weblogjaar!

Gerelateerde artikelen:

Kennismaking; 01-09 2006

Een zomer met twee gezichten

Zomer gaat uit als een nachtkaars

De zomer is weer voorbij. Het was een vreemde zomer, met eerst veel hitte en daarna veel neerslag. Tijdens het WK Voetbal was het zonnig en warm, maar juist in de vakantieperiode was het echt weer een Hollandse kwakkelzomer. Halverwege juli sloeg het weer om en in augustus gingen de hemelsluizen vol open, wat voor een teleurstellend einde zorgde van een veelbelovende zomer.

Was de zomer in Nederland al aan de extreme kant, ook in de rest van de wereld was het raak. Zo was het in Rusland krankzinnig heet, terwijl half Pakistan onder water liep. De vraag is of dit door de klimaatsverandering komt, of doordat bijvoorbeeld de straalstroom dit jaar wel heel raar is. Door het rare gekronkel van het ding ruilden grote delen van de wereld met elkaar van weer, wat tot grote overlast leidde. Kortom: extreem weer in het ene gebied betekent vaak ook extreem weer elders.

Zomer in Nederland

Qua temperatuur sprong alleen de maand juli er positief uit. De zomermaand was bijna twee graden warmer dan normaal. Juni was wat warmer dan gemiddeld, wat kwam door de warme dagen aan het eind van de maand. Augustus was een graad koeler dan normaal. Al met al was juli gemiddeld drie graden warmer dan de andere twee zomermaanden.

De hoogste temperatuur in de Bilt werd gemeten op 9 juli, toen het 34,4 graden werd. Toch was 2 juli de warmste dag van de zomer, met een gemiddelde temperatuur van 27,1 graden. Het was één van de drie tropische dagen die deze zomer rijk was en daarnaast kwam de temperatuur ook in de koude uurtjes niet onder de twintig graden uit. De warmte was opmerkelijk te noemen, want nog geen twee weken eerder werden de laagste temperaturen gemeten: 19 en 20 juni waren de koudste dagen van de zomer. De 20e was zelfs de enige dag waarop het niet warmer werd dan 15 graden. Op de 22e werd de laagste temperatuur van de zomer gemeten: een miezerige 4,3 graden.

De drie tropische dagen vielen allemaal in de eerste helft van de zomer. De in totaal 26 zomerse dagen vielen ook vooral in de eerste helft van de zomer: 21 tot 16 juli en nog vijf erna. De zomer leverde helaas net geen hittegolf op. Van 7 tot en met 14 juli kwam de middagtemperatuur steeds boven de 25 graden C, maar helaas werd in De Bilt de 30 graden op 11 juli net niet voor de derde keer gehaald. In het (zuid)oosten werd aan dit criterium echter wel voldaan, waardoor er slechts sprake was van een regionale hittegolf.

De zomer kende een opvallend verloop qua zon en neerslag. Juni was extreem zonnig met 281 zonne-uren, juli deed het met 257 ook niet onaardig, maar augustus kwam niet verder dan 163 uren, waarmee de maand ook somberder was dan de voorjaarsmaanden april en mei, terwijl maart amper minder zonnig was. Augustus was wel koploper qua neerslag. In De Bilt werd 155 mm afgetapt, wat gezien de distributie van de neerslag als een klein wonder mag worden gezien: in de omringende stations werd meer afgetapt. In de achterhoek viel zelfs bijna het dubbele:

Geografisch overzicht van de neerslag in augustus.

In juni viel daarentegen amper neerslag en juli zat er netjes tussenin. Kortom: de dagen werden steeds somberder en natter.

Gevoelstemperatuur

Helaas zegt de gemeten temperatuur niet altijd hoe het weer wordt ervaren. Een zonnige dag in april kan veel warmer aanvoelen dan een regenachtige dag in oktober, hoewel de thermometer in beide gevallen dezelfde temperatuur aangeeft. In Nederland staat het onderzoek naar de gevoelstemperatuur helaas nog in de kinderschoenen. Er zijn twee systemen die een beetje naast elkaar bestaan: de windchill, waarmee het effect van de wind wordt meegenomen voor de gevoelstemperatuur en de vooral in Amerika gebruikte heatindex, waarbij de luchtvochtigheid een rol speelt. De windchill wordt gebruikt in de winter en de heatindex in de zomer. Het moge duidelijk zijn dat deze indices maar een zeer beperkt domein hebben. Ze zijn maar zeer beperkt toepasbaar en gaan bovendien voorbij aan andere weersvariabelen en de interacties tussen deze variabelen.

Een veel geavanceerdere methode wordt in Australië gebruikt. Hoewel Australië een heel ander klimaat heeft dan Nederland, neem ik aan dat deze formule ook voor het Nederlandse weer toepasbaar is. Deze functie van de "apparent temperature" houdt rekening met de volgende weersvariabelen:

- Temperatuur

- Luchtvochtigheid

- Wind

- Zonnestraling

Om deze formule gebruiksklaar te maken voor de afgelopen zomer, zijn berekeningen en aannames nodig. Ik heb geprobeerd de gemiddelde schijnbare temperatuur en de schijnbare temperatuur overdag te schatten uit de gegevens die het KNMI me levert. Met deze schijnbare-temperatuurformule worden er als het ware bonuspunten uitgedeeld voor veel Zon en aftrek door de wind. Daarnaast zorgt een hoge luchtvochtigheidsgraad ook weer voor hogere gevoelstemperaturen.

Volgens de formule waren de middagen van 9 en 10 juli de zwaarste van de hele zomer met een gevoelstemperatuur van 38½ graad. Dit is oncomfortabel tot gevaarlijk heet. Of dat in de praktijk ook zo was, kan ik me niet meer herinneren. Ik weet van mezelf dat ik het juist warmer heb bij een lage luchtvochtigheid, omdat ik dan uitdroog en me brak ga voelen. In ieder geval zit de formule nog in een testfase. Verdere metingen moeten duidelijk maken wat de waarde is van de uitkomsten.

Voor de zomer van 2010 blijkt de schijnbare temperatuur in de maand juli ook beduidend hoger te liggen dan in de andere twee maanden. Overdag was de gemiddelde schijnbare temperatuur 28½ graad, wat gewoon "warm" is. Juni (24,4) en Augustus (22,5) kregen het predicaat "comfortabel". Over het hele etmaal was juli met een schijnbare temperatuur van 21,2 graden ook beduidend warmer dan juni (16,8) en augustus (16,9).

Hopelijk kan ik de schijnbare temperatuur in de toekomst gebruiken om de zomers eerlijk met elkaar te vergelijken. Zo was augustus dit jaar met een gemiddelde temperatuur van 16,8 graden nog een gemiddelde maand vergeleken het door het KNMI gebruikte tijdvlak 1970-2000, terwijl het voor de beleving van de meeste mensen een waardeloze maand was. Dit komt naar voren in de schijnbare temperatuur, die bijna drie graden onder de gemiddelde schijnbare temperatuur uit het tijdvlak 1988-2007 ligt. Voor juni en juli geldt het omgekeerde: deze maanden hadden een beduidend hogere schijnbare temperatuur.

Al met al denk ik dat de afgelopen zomer wel goed is samengevat door deze cijfertjes. Ze zijn terug te vinden in de bestanden hieronder:

Download Temperatuur2010DeBilt

Download OverzichtZomer2010

Download ApparentTemperatureSummer2010

Download ApparentTemperature3

Aangezien het weer weinig buitenactiviteiten meer toestaat, is er vast tijd om in deze bestanden te duiken.

[Update: 19:43, 19:51]

Gerelateerde artikelen:

Lente!; 20-03 2010

De Korteverhalenquiz

En de winnaar is... Roel!

Gisteren vierde ik mijn verjaardag. Lange tijd had ik er geen zin in om iets te organiseren, maar opeens kreeg ik een aaneenschakeling van geweldige ideeën. Ik begon er op los te fantaseren en ineens had ik er zin in. In tegenstelling tot vorig jaar nodigde ik dit jaar maar een dozijn mensen uit. Vorig jaar had ik iedereen uitgenodigd die ik kende, maar na een weinig enerverend jaar wat betreft sociale contacten, had ik niet nog eens zin in dat hypocriete gedoe.

Ik stelde me voor dat ik die vierde juli het begin zou worden van een broodnodige vakantie. Het begin van de zomervakantie, met lange dagen èn hoge temperaturen; eigenlijk gewoon al het hoogtepunt van de zomer. Belachelijk dat ik pas nu vakantie heb. Het feest zou dan ook in het teken moeten staan van de zomer, maar veel verder dan het maken van een Beach-Brownie ben ik niet gekomen. Wel werden eindelijk m'n lievelingshapjes gemaakt, een hele verbetering ten opzichte van vorig jaar.

Ook probeerde ik nuttige cadeaus te verzinnen. Vaak weet ik niks te verzinnen, maar nu had ik een aantal verzoeken zoals een ventilator, een waterkoker, pylonen en tabbladen. Geweldig dat ik die ook kreeg. ;) Daarnaast kwamen er nog verrassingscadeaus, die ik hopelijk na de TC-vergadering op waarde kan schatten. Het vakantiegevoel ontbreekt een beetje deze vakantie...

Wat me verder leuk leek, was een quiz. Maar dan niet zoiets als Triviant, maar een subtielere: een raad-de-titel-van-het-artikelquiz. Ik zocht vijf grappige oude artikeltjes op die op één A4'tje pasten en ik verwijderde de titel. Ik hing de artikelen op plekken in huis waar ze wel moesten opvallen. De bedoeling was dus om de titel van het stukje te raden (of herinneren) en die op te schrijven. De quiz was helemaal uitgelegd door het volgende formulier:

Download DeKorteverhalenquiz

Het formulier lag op tafel en zou moeten opvallen bij binnenkomst. Ik verwachtte dat de quiz in het geniep werd ingevuld, maar niemand leek het te zijn opgevallen. Pas veel later, toen ik liep te voetballen, werd de quiz massaal ingevuld. Het reglement was duidelijk: voor een goed antwoord waren maximaal 10 punten beschikbaar en het juiste jaartal leverde ook nog een bonuspunt op. De winnaar zou als de Grote Dalmuti beginnen met Dalmuti dus, had ik bedacht. Maar dat spel hadden we toen al lang gedaan... :S

Quizresultaten

Hieronder de artikelen:

Clubblad BSG (15-09 2006)

Deze was zo makkelijk dat ik 'm op een rotplek ophing: op de koelkast op kniehoogte. Het was bedoeld als een soort handreiking naar KC, die de andere artikelen amper kon lezen. Maar ja, van dat voor- of nadeel bleef uiteindelijk weinig meer over toen de artikelen bij elkaar werden geharkt. Het hele artikel gaat over de destijds nieuwste versie van het clubblad van BSG. Natuurlijk staan er nog wel veel details in, maar die kwamen niet terug in de titel. Alleen Roel had de titel goed. Het jaartal is niet moeilijk te achterhalen, met de onderstreping van voornamen. Niemand verslikte zich hierin, hoewel sommigen (Claudia, Jarno) de verkeerde maand vermeldden, waar helemaal niet naar gevraagd werd. Slechts Emmy had ook de maand goed.

Tussenstand:

1. Roel 11

2. Emmy, Claudia, Jarno, Robert, Le 1

Spykers op laag water (20-03 2007)

Eén van m'n lievelingsartikelen. Het is het eerste artikel over Nederlands geflopte formule 1-avontuur. Het hele jaar door verschaften de oranje bolides me genoeg munitie om ze flink af te kraken. Dat was dus 2007. Het kan best zijn dat mensen mij een zeur vinden en dat ik spijkers op laag water aan het zoeken was. Ik was benieuwd met welke titels men zou aankomen. De meeste titels hadden iets met "formule 1" erin. Slechts Robert kwam in de buurt met zijn inzending "Lekke band door spyker". Aardig, maar ik heb nergens over een lekke band gerapt. Een aantal mensen presteerde het om het jaartal fout te gokken. Vooral Jarno's inzending was treurig, niet in de laatste plaats omdat hij het antwoord achteraf wel wist.

Tussenstand:

1. Roel 12

2. Emmy, Le 2

4. Claudia, Jarno, Robert 1

Uitgeluld (01-04 2007)

Ook een geweldig artikel, met een komische dialoog. Le reageerde destijds met deze reactie: 

"Het is een bekend fenomeen, dat mensen last krijgen van andere mensen. Tegen harde muziek is er een simpele oplossing: zet je eigen muziek harder.

Ik heb het ook wel eens gehad dat ik lekker aan het werk was in de trein (schoolwerk, raar genoeg) onder het genot van een gesprek dat zich in de andere kant van de wagon plaats vond. Meestal vind ik dat niet zo erg, aangezien het gesprek dan opwindende onderwerpen bevatten, maar in dit geval waren het vier mannen uit west-afrika. 

De hele wagon zat er aan te ergeren, aangezien die mannen gewoon echt te hard zaten te praten, in hun eigen taal. Nadat de ene weer zo'n flauwe grap over blanken maakte, ben ik naar ze toe gegaan, vroeg in het Nederlands of ze hun gesprek wat zachter konden voortzetten en stak mijn duim op. Na een bevestigende duim ben ik maar weer terug gegaan naar mijn plaats, iedereen keek mij vol bewondering aan. Ik keek nog snel even achterom, en zag die donkere mannen elkaar vragen aankijken. Daarna vervolgde ze het gesprek op het zelfde volume."

Maar welk West-Afrikaans bedoelde hij nou?

Deze zou-ie dan wel moeten weten, dacht ik. Tot mijn verrassing was dat niet het geval en kwam niemand in de buurt van het goede antwoord. Het ging immers om iemand uitlullen en niet echt over kutjochies. Ik vond het ook wel toepasselijk om dit artikel op de wc-deur te plakken...

De meeste mensen gokten het jaartal nog goed. Jarno gaf weer eens de verkeerde maand op en de meeste titels werden van elkaar overgenomen; een belangrijk gegeven voor de originaliteitsprijs.

Tussenstand:

1. Roel 13

2. Le 3

3. Emmy, Claudia, Jarno 2

4. Robert 1

Begin de dag met een lach (25-04 2007)

Ook een mooie. Ook deze zou Le moeten hebben, hij schreef er namelijk een reactie op, maar voor zijn inzending had hij eigenlijk strafpunten verdiend. Titel: "Humeur" (onleesbaar) en jaar: 2005 :S :S :S Verder schatte bijna iedereen het artikel veel jonger in dan het eigenlijk was. Het was tijdens de tropische aprilmaand van 2007, toen ik door de vele zon en lage luchtvochtigheid slecht sliep en vaak aangebrand was. Uitgerekend Robert pakte een puntje door het jaartal goed te gokken.

Tussenstand:

1. Roel 13

2. Le 3

3. Emmy, Claudia, Jarno, Robert 2

Oranje loopt blauw aan (21-11 2007)

Het laatste artikel, dus ook het bekendst? Nee, integendeel, niemand pakte punten. Hoewel het volgens mij best duidelijk was dat het niet het EK betrof (de lage temperaturen, de link met de EK-indeling), wezen de inzendingen wel naar die richting. Iedereen had ook als jaartal 2008 ingevuld en de titels wezen ook op een afgang op het EK. En dat terwijl Nederland tegen Wit-Rusland ("wit Rusland xD) speelde. Jarno dacht dat het over de pannenkoek ging, maar dat "scheldwoord" kreeg Marco van B. pas een jaar later naar z'n kop geslingerd. Le schreef de ondertitel over, dus dat kon ik ook niet goed rekenen.

Eindstand:

1. Roel 13

2. Le 3

3. Emmy, Claudia, Jarno, Robert 2

Roel is dus de winnaar. Voor de originaliteitsprijs kwamen alleen Jarno en Robert in aanmerking. Laatstgenoemde had iets originelere antwoorden, aldus de jury. Hierbij wil ik de deelnemers meteen ook bedanken. Enne... Volgend jaar gaan we het andersom doen. Dan mogen jullie het artikel bij de titel verzinnen. ;)

Juli

1 juli is een gekke dag. Het is het begin van de tweede jaarhelft, de Nieuwjaarsdag van het zuidelijk halfrond. Verder is het de dag waarop er een nieuw kabinet zou zijn volgens Mark R. Inmiddels lijkt het erop dat het misschien net voor 1 juli 2011 gaat lukken. Ook is vandaag de gastcolumnactie verlopen. De oproep leverde welgeteld één stukje op. Inmiddels lijkt de vakantie te zijn aangebroken. Vanochtend woonde ik de laatste eindpresentaties bij. Ik heb de komende maand(en) dus weer alle tijd om iets moois te produceren. Helaas kreeg ik bij de presentaties meer slecht nieuws te horen. Met een beetje pech wordt mijn thesis pas eind augustus beoordeeld.

Al met al wordt het nog een drukke zomer voor ondergetekende. Nog een geluk dat hij geen vakantie heeft ingepland. Voor het weer hoeft hij het voorlopig ook niet te doen. Hopelijk blijft dat nog even. Wel bestaat het risico dat zijn lezers dan op vakantie zijn, of dat ze liever aan het strand liggen dan achter de computer hangen. Dat zou helemaal een domper zijn, om als geïsoleerde pion door het leven te gaan.

Gelukkig is dat nog ver weg. Ik zeg: tot zondag!

Gerelateerde artikelen:

Gastauteur gezocht!; 18-04 2010

Gastauteur gezocht!

De komende weken zal ik weinig van me laten horen, daarom laat ik dit bericht achter: wie heeft er zin om een column of een artikel te schrijven voor dit weblogje? Mail een tekstje door naar mij en dan zal ik het zo snel mogelijk proberen te plaatsen. De actie is geldig in de maanden mei en juni 2010.

Lente!

20 maart

Vandaag is een bijzondere dag, want hoewel de rotatieas van de aarde niet loodrecht staat op het baanvlak, is daar vandaag wereldwijd erg weinig van te merken. De zon staat vrijwel precies op de evenaar. Afgezien van de straalbreking van de atmosfeer duurt de dag overal ter wereld 12 uren, behalve in de gebiedjes in de directe nabijheid van de polen.

De lente begint vandaag om 18:32, ofwel vlak voor zonsondergang. De lente begint overigens meestal op de 20e, wat sommige mensen raar lijken te vinden. Alleen volgend jaar zal de lente nog op de 21e plaatsvinden, na het schrikkeljaar in 2012 zal het niet meer lukken. In 2015 begint de lente om kwart voor twaalf 's avonds. Pas in de 22e eeuw zal de lente weer af en toe op de 21e beginnen, omdat het jaar 2100 geen schrikkeljaar is, maar dat zullen waarschijnlijk weinigen van ons meemaken.

Inmiddels is het ook echt "lente" geworden. Na een lange en koude winter klommen de temperaturen op donderdag naar 17,3 graden in De Bilt. Geen onaardige temperaturen voor maart. Woensdag was het ook al heerlijk weer met een vriendelijk zonnetje dat door het wolkendek heen probeerde te schijnen. Het voelde heerlijk zacht aan.

Winter

Hoewel de meteorologische lente deze maand al was begonnen, was er qua temperatuur weinig verschil met de maanden daarvoor. Het grote verschil was de zon. Na een opnieuw (!) somber verlopen februari begon maart ineens heel uitbundig. Zodra maart op de kalender staat, gebeurt er iets met het weer, zo lijkt het. Een korte terugblik op de afgelopen winter:

Het temperatuurverloop van de afgelopen winter. December begon zacht, maar halverwege de maand daalden de temperaturen fors, waarna een lange periode van winterweer aanbrak, die af en toe werd onderbroken door zachtere periodes (met de kerst, de January-thaw en begin februari.) Eind februari smolt de sneeuw en het ijs in een afschrikwekkend tempo weg.

Dat de winter toen nog niet afgelopen was, bewees maart:

De winter van 2009-2010 duurde ongeveer drie maanden: van 11 december tot 10 maart (voor het gemak heb ik de decadegrenzen gehanteerd.) De eerste tien dagen van maart waren ontegenzeggelijk kouder dan de eerste tien dagen van december.

Een minpunt van de winter was dat er wéér geen Elfstedentocht kwam. Als oorzaken voor de koude winter werden twee dingen genoemd:

1) Het Zonnevlekminimum

2) De zuidelijke ligging van de straalstroom

Zonnevlekken

Hoewel over de zonnevlekken weinig is bekend, zijn warme en koude periodes wel aan de activiteit van de zon toegeschreven. Het aantal zonnevlekken was de laatste jaren laag en het verontrustende was dat de "nieuwe cyclus" op zich liet wachten. De zon bleef wel erg lang vlekloos. Inmiddels lijkt de nieuwe cyclus dan toch te zijn ingezet, tot veler opluchting.

Bij het vak Paleoklimatologie en meteorologie werd meerdere malen verteld dat de Elfstedentochten alleen werden verreden bij een inactieve zon. Op 2 februari, tijdens het eerste college, vertelde de docent, Maarten W., dat hij de kans op een Elfstedentocht voor dit jaar groot achtte. Een opmerkelijke uitspraak, want in februari is de winter op z'n retour, wat ook bleek.

Bovendien was de winter toen tijdelijk tot stilstand gekomen. Uiteindelijk kwam de winter nog één keer echt terug, met een sneeuwrijke periode halverwege de maand, wat historisch gezien een koude periode is. Daarna wordt de zon te sterk en kan er geen kou meer worden opgebouwd, aldus dit artikel.

Overigens zijn 8 van de 15 Elfstedentochten in februari gereden. Het kan dus wel! Waarschijnlijk komt dat doordat een Elfstedentocht vaak pas aan het eind van een vorstperiode kan worden gehouden. Van de acht tochten in februari werden de meeste in de eerste helft van de maand gereden. De Elfstedentocht van 1986 was het verst in het seizoen gehouden: pas op 26 februari.

Straalstroom

Het grillige verloop van de winter had verder te maken met de straalstroom die meestal, maar niet altijd, ten zuiden van ons lag, waardoor er meestal koude lucht over ons landje stroomde. Af en toe werd dit echter hinderlijk onderbroken, maar zelfs de "warme" periodes leken niet op de zachte winters van de afgelopen jaar.

Desondanks was er weer geen Elfstedentocht, ondanks de gunstige omstandigheden. Schuldige hieraan was de sneeuw die op het ijs bleef liggen, waardoor het ijs niet voldoende kon aangroeien. Desondanks vroren her en der in het land meren dicht, maar was het weer een "net-nietwinter". Jammer!

Winter in cijfers

Een Elfstedentocht in maart, dat zou wat zijn. Het is zoiets als een hittegolf in september, wat ook nog niet is waargenomen. Wat zal de volgende winter brengen, wetende dat er weer meer zonnevlekken zijn?

De afgelopen winter was in ieder geval koud, met een gemiddelde temperatuur van slechts één graad. De nachttemperaturen lagen voor alle wintermaanden onder nul. Januari was met een gemiddelde temperatuur van -0,5 graden de koudste maand, februari (1,6) en december (2,2) waren toch beduidend minder fris. In december kwam het koude weer als een verrassing, maar net zo snel als de kou kwam, is-ie weer weg. Laat de lente beginnen!

Gerelateerde artikelen:

Voorbeschouwing KNSB-competitie; 22-09 2009

Komt er nog een Elfstedentocht?; 21-01 2009