Is succes te koop?
Even een tussendoortje dat altijd tussendoor kan. Het is een voetbalartikel dat ik bijna drie jaar geleden schreef. Inmiddels zijn er veel dingen anders in de voetbalwereld. Ajax en Twente hebben PSV (en AZ) aan de kop van de ranglijst verdrongen, de resultaten in Europa (de Europa-League!) zijn weer om over naar huis te schrijven, het grote geld deed ook Nederland aan en onlangs degradeerde Almere City naar de Flopklasse. Hieronder heb ik op verzoek het verhaal "Is succes te koop?" hergepubliceerd, met een paar kleine veranderingen om het beter aan de actualiteit aan te laten sluiten. Het is overigens de eerste keer dat ik een artikel van mezelf in deze rubriek de revue laat passeren. Zaterdag ga ik weer met VR's veren pronken!
Alles draait om geld
Nadat PSV in 2005 heel Europa verraste door bijna de finale van de Champions-League te bereiken, wordt de Eredivisie steeds verder leeggekocht. Zeker omdat Nederland dat jaar ook in AZ een zeer sterke speler had op het Europese podium. De Alkmaarders misten de finale echt maar op een haartje. Die Hollanders hadden op de een of andere manier goede spelers opgeleid, die gauw voor veel geld bij de clubs werden losgeweekt. De Nederlandse topploegen hadden geoogst en waren nu hun opbrengst kwijt. De laatste jaren wordt er dan ook steeds meer over een "Mickey Mousecompetitie" gesproken en dat irriteert me mateloos.
Als het niet op geld aankomt, zijn Nederlanders tot mooie dingen in staat. Zo wint Jong Oranje zo'n beetje alles wat er maar te winnen valt. En het "oude" Oranje is nog steeds een van de beste voetbalelftallen ter wereld. En dan heb je zo'n competitie, waar iedereen met hoongelach naar kijkt...
Natuurlijk kijken er in Nederland minder mensen naar voetbal dan in Duitsland, Engeland, Italië of Spanje. Die landen hebben meer inwoners. Daarom gaat er in die landen meer geld om in de nationale competitie en krijgen de clubs meer geld. Toch zijn er verschillen waar wij Nederlanders wel wat aan kunnen doen:
1) De bekercompetitie leeft in Nederland bijna nog minder dan bij BSG. Geruchten dat de indeling zou worden beïnvloed, doet dit imago geen goed. Verder hebben maar weinig clubs in Nederland een echte "persoonlijkheid" en is de wil om te winnen vaak afwezig. De bekercompetitie wordt ook vaak gezien als een verplicht bijprogramma. Misschien is de "hoofdprijs" van een plekje in het Europa League-toernooi te mager. Zeker voor ploegen als PSV en Ajax, die vinden dat ze in de Champions League horen te spelen. Amateurploegen zijn vaak al tevreden als ze niet met 10-0 verliezen. De niveauverschillen zijn te groot tussen goede Eredivisieploegen en amateurploegen. Een stap in de goede richting is dan ook dat de Eerste divisie een "open" competitie is geworden en dat de nummer laatst naar het amateurvoetbal wordt verwezen. Alleen een volwaardige competitie houdt ploegen scherp.
2) In Nederland wordt veel buitenlands voetbal uitgezonden. Kijk niet naar die troep! Als er geen vraag meer is naar buitenlands voetbal, houden die zenders wel op met het uit te zenden. Zo braaf zijn ze wel. Die rechten opkopen kost een fortuin en dat fortuin komt niet in Nederlandse handen terecht. Het is toch van de zotte... In het buitenland kijken ze toch ook niet naar Nederlands voetbal?!
Het enige wat de Nederlandse clubs kunnen doen is efficiënt werken en (Europese) successen boeken. In dat opzicht is het mooi dat veel Nederlandse clubs plannen hebben om hun stadions uit te breiden. Dat betekent dat ze ambitieus zijn. Ambitieus zijn is goed. Je kunt misschien een keer op je bek gaan, maar je zult ook mooie dingen presteren. Als er goed wordt gepresteerd in Europa levert dat uiteraard weer wat geld op, wat mooi is meegenomen. En financieel doen de Nederlandse clubs het niet zo slecht. Zo schijnt Ajax de laatste jaren 100 miljoen euro te hebben overgehouden aan de verkoop van hun beste spelers. De vraag is echter: hoe investeer je dat weer?
30 miljoen
Daar is -ie weer... De beruchte 30 miljoen euri die AZ in 2007 mocht investeren. Het resultaat: AZ viel terug van de derde (2006-2007) naar de elfde (2007-2008) plaats in de Eredivisie. Een negatief rendement dus. De vraag is dus of succes wel te koop is.
Vooral in Engeland smijten lugubere oliezwemmers met naar olie stinkende dollars dan wel ponden. De laatste jaren proberen ze elkaar te overtreffen in nog grotere, nog onzinnigere uitgaven. Het ritueel gaat zo: ze kopen een stom loserig clubje op en kopen dan uit elke windstreek de beste spelers die er te vinden zijn. Aan geld geen gebrek, dus worden er bedragen met zeven nullen geboden voor sommige sterspelers.
De competitie wordt zodoende helemaal uit zijn verband gerukt. In dat opzicht mogen we blij zijn dat ze in Nederland alleen via Vitesse hebben besmet. Het is een grote zeepbel en je vraagt je soms af of de uitvinding van geld nou wel een zegen is.
In Nederland kijken de journalisten nog altijd naar de hoeveelheid geld die ieder clubje heeft te besteden. Clubjes die minder te besteden hebben worden afgeschreven voordat er een bal gespeeld is. Wat is het nut daar nou van? Zeker met voetbal zijn er altijd verrassingen. Het grote geld hoeft niet altijd te winnen. Daarvoor zijn effecten als geluk, een sterk collectief, een goede trainer - en ga zo maar door - nog altijd te veel van invloed. Gelukkig maar! Anders hadden we de eindstand wel kunnen opmaken uit de begrotingen van de clubs.
Daarom was het ook teleurstellend om te zien dat FC Twente in de voorrondes van de Champions League tweemaal verloor van Arsenal. Natuurlijk is Arsenal een sterke club., maar zelfs dan ben je niet kansloos. Ajax bewees dat de afgelopen jaren namelijk. Als rijke, sterke club mochten ze het meerdere keren proberen tegen een beduidend zwakker geachte club. En telkens faalden ze. Dat doet de reputatie van het Nederlands voetbal geen goed.
(Bewerking tekst 19-09 2008)
Gerelateerde artikelen:
Is succes te koop?; 19-09 2008
Uit de oude doos; 29-05 2009
4 opmerkingen: