Januaridooiweer
Het was de afgelopen maand bijna onafgebroken winters. Ongekend in Nederland en meteen probeerden de klimaatsceptici er een slaatje uit te slaan. Ook Prorail liet zich lelijk verrassen door het winterweer. Wissels vroren vast en half Nederland had daar last van. Aan de andere kant viel er redelijk wat sneeuw, wat voor een hoop plezier zorgde. De kerst van 2009 ging als "wit" de boeken in, hoewel het dikke pak sneeuw toen gauw wegsmolt. Het is het zgn. "Kerstdooiweer", een zachte periode rond kerst Afgelopen jaar was het fenomeen zeer nadrukkelijk aanwezig. Een witte kerst is gewoon erg zeldzaam.
Naast dit kerstdooiweer is er een fenomeen dat zich de laatste jaren voordoet: mid-januaridooiweer. Ook dat was vorig jaar goed te zien: na een koude periode van eind december 2008 tot begin januari 2009, begon het ijs halverwege januari flink weg te smelten. Eind januari vroor het weer geregeld. Dit fenomeen is bij mij al langer bekend. Het is goed te zien in de temperatuurdata van de periode 1988-2007:
Temperatuurverloop januari. De balken geven de onzekerheid (van één standaarddeviatie) aan van de gemiddeldes. Met "slechts" 20 metingen is de onzekerheid vrij groot. Waar het om gaat is natuurlijk de "bult" in de grafiek.
De gemiddelde temperatuur lijkt in januari eerst op te lopen, om daarna pas te zakken. Dat is dan ook het vervelende van een maand als januari. De temperatuur kent weinig verloop gedurende de maand, dus zorgen de grillen van het klimaat voor veel ruis. Het gemodelleerde temperatuurverloop laat namelijk een daling zien van ongeveer 0,4 graden in de eerste drie weken van de maand, waarna de temperatuur in het vervolg met ongeveer 0,1 graad zal toenemen. De totale "range" is dus slechts 0,4 graden, terwijl het 95%-betrouwbaarheidsinterval zeker wel drie graden "breed" is.
Het temperatuursverloop is niet aan te passen, wel kan de data "verbeterd" worden. Daarom ter contrast de temperatuurgrafiek van januari van de gehele 20e eeuw (1901-2000.)
Temperatuurverloop januari. De boven- en ondergrens van het 95%-betrouwbaarheidsinterval zijn de dunne lijnen in de grafiek. De standaarddeviatie van de dagelijkse temperatuur ligt op ongeveer 4 à 5. Daardoor is de "band" ongeveer 2*4/10 ~ 0,8 graden breed aan beide kanten van het gemiddelde. Dat is nog steeds meer dan het temperatuurverloop, maar de algemene trend is veel beter zichtbaar.
Mid-januari blijkt dus in het verleden geen bijzondere periode te zijn geweest, net als de kerst. Wel geeft de grafiek aanleiding om een nieuw fenomeen in het leven te roepen: nieuwjaarsdagvorst!
Elfstedentocht
Inmiddels zijn er vele schaatswedstrijden op natuurijs gehouden, maar ziet het er somber uit voor de Elfstedentocht. Daar durven de ijsmeesters het ijs zelfs niet op, heb ik begrepen. Blijkbaar wordt Friesland overgeslagen door Koning Winter. En voor de komende tijd ziet het er ook niet best uit: kwakkelweer! De afgelopen weken kreeg de sneeuw de schuld voor het niet aangroeien van het ijs, nu de temperatuur... Zo wordt het dus nooit wat. :( Misschien is het verstandiger om een Elfstedentocht in de Achterhoek te houden, of in Tukkerland. Dan mag Friesland van mij het NK Schaken terughebben.
De winter duurt echter nog lang. Rond 20 januari is de winter op zijn hoogtepunt en daarna zal het nog een hele poos blijven duren voordat het echt allemaal voorbij is. We zitten dus nog niet eens op de helft. Dat neemt niet weg dat het na het bereiken van dit hoogtepunt het aftellen begint. Kom op winter! Geef nog één keer alles en laat zien dat er ook in Nederland een Elfstedentocht gehouden kan worden!
Gerelateerde artikelen:
Een zonnig 2010; 01-01 2010
Komt er nog een Elfstedentocht?; 21-01 2009
Geen opmerkingen:
Een reactie posten