Broeikaseffect

Al jaren vraag ik me af of het toeval is dat de winters niet meer zo streng zijn als vroeger. En dan ben ik niet eens de enige. Vroeger was er elke winter wel een sloot dichtgevroren. Of sneeuwde het een keertje. Dat vredige, rustige, witte landschap mis ik. Wat is er nou gezelliger dan op een avond je dikke jas en je wanten aan te doen en dan lekker in de pasgevallen sneeuw te spelen? Het is dan zó stil in de buurt. Niet normaal meer. Je ziet sporen van auto's. Plaatsen waar de sneeuw niet meer wit is, maar zwart. Je ziet sporen van auto's die bijna de bocht zijn uitgevlogen. En het leukste is om je broertje helemaal in te peperen.

Maar ja... Dat bestaat tegenwoordig niet meer. Tegenwoordig is de winter een aaneenschakeling van grijze luchten, waaruit het steeds miezert. Het is eigenlijk net zoals de herfst. En dan is de herfst vaak nog wel warm aan 't begin. Met name in de vervalmaand kan het nog knap warm worden.

Toch vind ik de herfst een vervelende periode. De daglengte neemt vlot af. Je kunt eigenlijk niet meer ontsnappen uit de negatieve spiraal. Geniet van deze dag, want morgen is het nog somberder.

Tijdrekening

Nu is het maart. In maart zijn de dagen vergelijkbaar met de dagen in september. Het enige verschil is dat de zon in September sneller "klimt" en eerder in het zuiden staat dan in Maart. Dit komt door de schuine stand van de aardas. In september staat het noordelijk halfrond gericht op de plaatsen waar de Zon opkomt.

Hierdoor zou de zon vrij snel moeten stijgen aan de hemel. Door de schuine stand van de aardas staat de zon "halverwege" de dag al iets in het westen. Dit komt omdat de meridiaan als het ware naar het oosten wijst, (als je naar het zuiden gaat) dus op dat moment staat de zon al in het westen. In de lente is het dus precies omgekeerd. Dit soort effecten kunnen nuttig zijn om te weten als je de tijd wilt bepalen aan de hand van de zon.

Een ander effect is natuurlijk weer de ellipsvormigheid van de aardbaan, waardoor de zon in de lente later opkomt en in de herfst vroeger. Ook heb je nog iets als zomer- en wintertijd. En als laatste de breedtegraad. In de zomer is er in Nederland hoogstens zo'n 16¾ uur daglicht (in de winter minimaal zo'n 7¾, totaal is het meer dan 24 uur, het verschil komt door de breking van het zonlicht in de atmosfeer.) Toch komt de zon "pas" om 19 over 5 op. In maart zou de zon om 6 uur moeten opkomen en om 6 uur 's avonds moeten ondergaan. In werkelijkheid gebeurt dat pas bijna een uur later.

Dit komt omdat Nederland een tijdzone "verder" is. Dus het is hier "een uur later". Dan zou de zon om 7 uur moeten opkomen en om 19 uur moeten ondergaan. nee, want Nederland ligt op ongeveer 5 graden oosterbreedte, dus komt de zon weer zo'n 20 minuten eerder op (15 graden per uur). Dit komt aardig overeen met de gevonden waarden. In de zomer mogen we er nog eens een uur bij optellen. Anders zou de zon misschien om 6-(4¾/2) dus voor vier uur 's nachts opkomen. Dat zou grappig zijn. Als je in de zomer op vakantie gaat in Wales of zo, zou je het kunnen testen.

Seasonal lag
Als dit vorige stukje te saai was, dan ga ik nu proberen iets vermakelijkers te schrijven. Want ik was begonnen met het weer in Nederland. Deze winter wxc3xa9xc3xa9r een warmterecord gebroken. Zoals de politiebaas de agenten er van langs geeft als er niet genoeg wordt gepresteerd, of zoals de coach zijn spelers, zou eigenlijk ook nu iemand met z'n vuist op tafel moeten slaan. "De resultaten zijn te slecht, we ontslaan de mensheid."

 

 

Want het is geen toeval meer.

Wat ik me nu afvroeg was of de seasonal lag is toegenomen de laatste jaren. Want niet alleen de winter was warm, de herfst ook. Er lijkt een trend te zijn ingezet: een lange nazomer (augustus viel zwaar tegen, september was juist erg warm) en het voorjaar kwakkelt (al een paar jaar sneeuw in Maart en een kil voorjaar), lijkt het me dat de seizoenen vervagen. De aarde heeft extra lang de tijd nodig om op te warmen en af te koelen. Dit betekent dat de herfst nog lang profiteert van de zomer en de lente lang "profiteert" van de winter. Maar deze winter was zo zacht, dat dat weinig invloed kan hebben gehad...

Ik vroeg me dit namelijk af, aangezien de broeikasgassen (of zo) niet veel meer doen dan de warmte binnenhouden. Het schijnt zelfs zo te zijn dat de helderheid van de Aarde de afgelopen jaren is verminderd. Hierdoor blijft de warmte opgesloten en riskeren we een Venus II te creëren.

De andere buurtplaneet, Mars, laat zien dat te weinig CO-twee ook weer niet goed is. De droge, koude planeet is een soort "hooggelegen woestijn". De planeet staat verder van de Zon dan de Aarde en heeft een ijle atmosfeer, waardoor hij de warmte ook al niet goed kan vasthouden. Waar Venus alleen in afmetingen op de Aarde lijkt, heeft Mars schokkende overeenkomsten met de Aarde. Een dag op Mars duurt iets langer dan op Aarde en de planeet heeft net zoals de Aarde seizoenen. Aan de andere kant is Mars veel kleiner dan de Aarde: hij past bijna zeven keer in de Aarde en weegt slechts één negende van de aarde. Hierdoor is de zwaartekracht aan het oppervlak ook minder: ongeveer 3/8 van de zwaartekracht op Aarde. Het landoppervlak van Mars is echter net zo groot als het landoppervlak van de Aarde. De kleine afmeting van de rode planeet is waarschijnlijk de oorzaak van de ijle atmosfeer.

 

Terrorisme leidt tot innovatie?
De Amerikanen hebben "al" ideeën om bemande vluchten naar Mars te maken. Zodat ze nog een onderkomen hebben als een paar bierbuiken met teruggetrokken haargrenzen de aarde hebben opgeblazen. En dan te bedenken dat ruim dertig jaar geleden de laatste astronaut z'n hielen lichtte op de Maan...

Op Mars leven kan best leuk zijn. De zon is alleen kleiner en fletser dan op aarde en de lucht is roze. De luchtdruk zal verhoogd moeten worden, zodat de warmte beter wordt vastgehouden. Want het kan erg koud zijn op Mars. De bodem warmt snel op en koelt snel af, zeker omdat Mars geen oceanen heeft die de temperatuur "dempen". Omdat de marsbaan erg elliptisch is, heb je korte (warme) en lange (koude) seizoenen. Wat op Mars ook de moeite waard kan zijn, is het zoeken van de maantjes. Hoewel ze dichtbij de planeet zijn, zijn ze zo klein, dat ze niet zonder meer te onderscheiden zijn van een ster. Phobos is de grootste en staat gevaarlijk dichtbij (het rotsblok spiraliseert naar Mars toe) en racet om de planeet heen. Elke dag kun je 'm tweemaal langs zien komen. Ik vraag me af of je "volle Phobos" kunt zien op Mars, aangezien het object dan door de schaduwkegel trekt van Mars. Omgekeerd kan Phobos de zon eventjes gedeeltelijk afdekken.

In ieder geval zal het nog jaren duren, eer er op Mars mensen rondlopen. Waarschijnlijk een paar Amerikanen, die koning te rijk zijn op de nieuwe kolonie van Amerika.

Over enkele decennia zal er in de Amerikaanse schoolboeken staan dat Amerika 53 staten heeft:
"State 52: Dutchland
State 53: Mars"

Waarschijnlijk hebben ze landen als Irak voor het gemak ook maar geannexeerd. Of de hele wereld. Of het hele zonnestelsel...