Jespers weblog: Het kampioensteam BSG 1

Overzicht

Het schaakcompetitieseizoen 2010-2011 kreeg een mooi einde voor BSG 1. Afgelopen zaterdag werd in Purmerend promotie afgedwongen naar de meesterklasse. Met 60 bordpunten scoorde BSG er vijf meer dan in 2007-2008. Toen werden er echter achttien matchpunten gepakt en daar kon het team van afgelopen seizoen niet tegenop. Sterker nog: het kampioenschap was nog tot het einde toe spannend. Pas in de slotronde werd tegen degradatiekandidaat De Wijker Toren, in 2008 nog de concurrent, het kampioenschap veiliggesteld. Hieronder een overzicht van het seizoen:

Ronde 1: BSG - Utrecht 2 9-1

BSG ontmoette in de eerste ronde het tweede team van Utrecht. Zij waren er vorig jaar ternauwernood in geslaagd niet te degraderen. Toen won BSG met 8½-1½, nu werd het zelfs nog erger voor de bezoekers, die eigenlijk nooit in een stuntje geloofden en daardoor naar een nog grotere nederlaag werden gespeeld. BSG begon goed aan het seizoen, Utrecht 2 stond al vanaf de eerste ronde onderaan.

Ronde 2: SOPSWEPS'29 - BSG 5½-4½

Twee weken kon BSG van de koppositie genieten. Tegen een gemotiveerde tegenstander werd opeens verrassend verloren. Een merkwaardige nederlaag van Robert Ris in een vooruitgespeelde partij voorspelde al moeilijkheden, in het Amsterdamse cafxc3xa9 haalden veel BSG'ers niet hun normale niveau. Gecombineerd met een tactische opstelling van de thuisploeg, slaagde BSG er niet in de achterstand ongedaan te maken. Sterker nog: BSG mocht nog blij wezen dat het niet meer schade opliep. Het contrast met de eerste wedstrijd kon niet groter.

Ronde 3: BSG - Philidor 1847 5½-4½

Ruim een maand later was BSG nog van slag: tegen Philidor werd met het kleinst mogelijke verschil gewonnen. De "BSG-beertjes" verloren bijna allemaal, waardoor de veteranen de kar moesten trekken. Uiteindelijk werd de winst behaald door drie eindspelen: Robert Ris wint in een gelijkstaand pionneneindspel, Leon Pliester wint een eindspel met een kleine kwaliteit meer en Behirder houdt een toreneindspel met een minuspion remise.

Ronde 4: Dr. Max Euwe - BSG 2½-7½

De uitwedstrijd tegen Dr. Max Euwe draaide uit op een klinkende overwinning. De thuisploeg had verrassend weinig in te brengen tegen de "tactische" opstelling van BSG: aan bord één speelt Die Tatjana tegen Evert Rademakers. Hoewel laatstgenoemde tot in de lengte der dagen zal volhouden dat hij niet was opgeofferd, wijzen de ratings anders uit. BSG richt een waar bloedbad aan aan de borden 2 t/m 9, waar 7½ uit 8 wordt gescoord. De prijs: Die Tatjana verliest uiteindelijk onnodig, net als Lenaard overigens. Desondanks boekte BSG op de valreep zijn eerste (officiële) uitzege in 2010.

Ronde 5: BSG - Purmerend 7-3

De eerste wedstrijd van 2011 was voor BSG een iets-of-niets-wedstrijd. Tegen koploper Purmerend moest gewonnen worden, anders was het voorbij met de kampioenschapskansen. In een overvol Denksportcentrum gaat BSG gelukkig goed om met de druk: het wordt maar liefst 7-3, waardoor BSG Purmerend qua bordpunten ook nog passeert: 33½ om 30. De koppositie wordt nog gedeeld met De Eenhoorn, dat alleen van Purmerend had verloren. Kortom: we waren er nog lang niet, we moesten immers nog tegen De Eenhoorn, maar een belangrijke slag was gewonnen.

Ronde 6: SMB - BSG 3½-6½

In een foutenfestival versloeg BSG SMB in Nijmegen. Na een hoop eenvoudige overwinningen op de laagste borden, verzuimden de hoogste borden om BSG een flinke schep bordpunten uit te laten lopen bij de concurrenten. Desondanks raakte Purmerend nog een half bordpunt verder achterop, door met 6-4 te winnen van Unitas, onze volgende tegenstander. De Eenhoorn had erg veel moeite met een uitgekleed Dr. Max Euwe en verloor ook weer een bordpunt.

Ronde 7: BSG - Unitas 6-4

Het was geen makkelijk duel, BSG thuis tegen Unitas. Vorig jaar boekten de Groningers een knappe overwinning. Dat gebeurde gelukkig niet nog een keer. Hoewel BSG aan de hoogste twee borden twee merkwaardige nederlagen kreeg te slikken, scoorde het middenrif dit jaar aan de lopende band punten. Desondanks was het nog lang spannend: bij een 5-4-stand wist Behirder een slecht toreneindspel zowaar te winnen. Al met al was de einduitslag wel terecht.

Ronde 8: De Eenhoorn - BSG 3-7

De topper tegen De Eenhoorn werd verrassend eenvoudig gewonnen. Robert Ris had weer vooruitgespeeld en ditmaal had hij een halfje gepakt. Op de wedstrijddag kwam BSG al snel op voorsprong door een overwinning van FM Henk. Dat invaller Ptr vervolgens eveneens een punt pakte, was helemaal mooi. BSG liep uiteindelijk uit naar een 7-3-overwinning. Met nog één ronde te spelen was de voorsprong op Purmerend 4 bordpunten. De titelkansen van De Eenhoorn waren puur theoretisch geworden.

Ronde 9: De Wijker Toren - BSG 3-7

In Purmerend liet BSG er geen twijfel meer over bestaan: door middel van een gedegen 7-3-overwinning op De Wijker Toren werd het kampioenschap binnengehaald. De inhaalslag die al vanaf de tweede ronde was ingezet, was tot een goed einde gebracht. Een spannend seizoen werd daardoor positief afgesloten.

Eindstand

1. BSG 16 MP, 60 BP

2. Purmerend 16 MP, 55 BP

3. De Eenhoorn 14 MP, 50½ BP

Spelersrapport

Voor de competitie kwam ik met een voorbeschouwing op de proppen. Hieronder een beschrijving van het seizoen per speler, gevolgd door een rapportcijfer. De rangschikking is gebaseerd op de ratings van het begin van het seizoen.

Alexander Berelowitsch 2554 (6 uit 8, TPR 2484)

De kopman van BSG slaagde erin als enige vaste speler ongeslagen te blijven, maar toch was zijn score niet heel erg denderend. Slaagde erin Reinderman (ging aan het verkeerde bord zitten), Riemersma (door absentie) en Assendelft (zat ook niet aan bord 3) te ontlopen. Desondanks moest hij vier remises toestaan, iets te veel van het verkeerde. Statistisch gezien zou hij in drie kwart van de gevallen beter hebben gepresteerd, een krappe zes dan maar.

Robert Ris 2420 (3½ uit 7, TPR 2226)

Nieuwkomer Robert Ris speelde een belabberd seizoen. Het zat hem ook niet altijd mee: tegen Tom Bottema liet hij zich in een betere stelling trucen en tegen Jaap Houben (SMB) gaf hij opeens een toren weg. Uiteindelijk scoorde hij slechts twee overwinningen, allebei in de eerste seizoenshelft. Na zijn nederlaag tegen Bottema leek er wel iets te zijn geknapt. Op basis van de prestaties kom ik tot een vier.

Lars Ootes 2356 (7 uit 9, TPR 2452)

Met zeven overwinningen was Large weer een aanwinst voor BSG. De tweevoudig Nederlands Jeugdkampioen drukte zijn puntjes doorgaans op een rustige manier, niet direct vanuit de opening, maar door zijn tegenstander later in de partij weg te spelen of tactisch te trucen. Door een ongelukkige nederlaag tegen de "Kodovaraan" slaagde hij er niet in zijn 8 uit 9 van 2007-2008 te evenaren. Een 8½ lijkt me wel op zijn plaats.

Leon Pliester 2355 (7½ uit 9, TPR 2524)

Leon Pliester begon met 6 uit 6, om in de laatste rondes "slechts" 1½ punt aan zijn score toe te voegen, ongeveer wat Ewood in 2007-2008 overkwam. Desondanks werd Leon gedeeld topscorer van BSG en behaalde hij de hoogste TPR. Met zijn constante stroom punten nam hij BSG in de eerste seizoenshelft op sleeptouw. Zijn spel was echter niet om aan te zien. Op basis van de prestaties moet ik wel een negen geven.

Frans Borm 2346 (2½ uit 6, TPR 2098)

Dat de ene IM de andere niet is, bewees Frans Borm wel. Jarenlang speelde hij verdienstelijk voor BSG 1 (en heel even voor BSG 2) en ook dit seizoen begon hij goed. Vanaf de wedstrijd tegen SOPSWEPS kwam er echter alleen nog maar ellende uit zijn vingers. Door twee zwartnederlagen kwam zijn score zelfs nog onder par te liggen. Ook maar een vier?

Ewoud de Groote 2287 (5 uit 9, TPR 2239)

Als Ewood in de even-oneven jaren een slecht seizoen heeft, dan was het afgelopen jaar een heel goed slecht seizoen. Hoewel hij vier dikke nullen kreeg te slikken, stelde hij er ook vijf palen tegenover. Was bij vlagen erg goed met zwart. Helaas niet altijd. Een zes is daarentegen wel altijd goed.

Ton van der Heijden 2281 (7½ uit 9, TPR 2426)

Op de lage borden scoort Ton weer als een beest. Dit jaar stopte de productie pas bij 7½ uit 9. Vorig jaar scoorde hij slechts zes punten. Zijn score in de laatste drie seizoenen in de eerste klasse: 21½ uit 27. Vaak gaan de partijen gepaard met offers, gehak en gebeuk, waarvan je je soms afvraagt of het nou allemaal nodig was. Wel leuk om naar te kijken. Helaas scoorde hij zijn enige nederlaag tegen SOPSWEPS. Puntje eraf: een acht.

Henk van der Poel 2244 (7 uit 9, TPR 2374)

Ook Henk hoort bij de vier veelvraten van BSG, die samen bijna de helft van het totale aantal bordpunten van BSG scoorden. Het had niet veel gescheeld of Henk was zelfs de topscorer van het team geworden. Hij verslikte zich niet in de zwakke tegenstanders die hij kreeg, terwijl hij sommige sterkere tegenstanders (soms overtuigend) van het bord wist te spelen. Ook hier lijkt een acht me op zijn plaats.

Jesper de Groote 2128 (6 uit 9, TPR 2272)

Het afgelopen competitieseizoen was ongetwijfeld één van de beste ooit van ondergetekende. Hij hengelde een mooie plusdriescore binnen tegen vergelijkbare tegenstand. Alleen Dimitri Reinderman was te sterk, tegen de rest van het veld scoorde hij vier remises en vier zeges. Niet elke zege was even fraai en niet alle remises kwamen even soepel tot stand. Het resultaat is om te koesteren, het spel kan nog beduidend beter. UItgekookt als altijd bewaarde de geboren teamspeler zijn nederlagen voor een stom regionaal toernooitje. Wie durft er een rapportcijfer te geven?

Lennart Ootes 2121 (4½ uit 9, TPR 2149)

Lenaard was de enige speler die zijn rating door middel van andere toernooien flink wist aan te vullen. Binnen enkele maanden steeg hij bijna 150 punten. In dat licht bezien is zijn vijftigprocentscore teleurstellend. Kreeg wel gelijk met zijn opmerking dat de nederlaag tegen SOPSWEPS niks uit zou maken. Piekte daarna op het juiste moment: namelijk tegen Purmerend. Hopelijk motiveert een studententien* hem om vaker te pieken op cruciale momenten. Die zullen er volgend jaar namelijk vaak zijn.

De invallers speelden te weinig om in aanmerking te komen voor een beoordeling. Wel liet Ptr een geweldige indruk achter door zijn enige partij te winnen tegen concurrent De Eenhoorn. Verder was Coen met 1½ uit 2 ook goed op dreef.

Significantieniveaus

Hieronder heb ik geprobeerd aan te geven hoe "uniek" een bepaalde score (TPR) is. Het is niet veel meer dan een overschreidingskans meten: hoe groot is de kans dat een speler met een rating X een TPR Y haalt? Hierbij treden trouwens complicaties op: als je ervan uitgaat dat de variatie in TPR en rating volledig door de geobserveerde speler komt, dan is de standaarddeviatie kleiner dan wanneer je uitgaat dat de werkelijke speelsterkte van de tegenstanders ook afwijkt van hun rating. Ik neem aan dat dit wel het geval is. In dat geval zijn de kansen dat een speler het (nog) slechter had kunnen doen als volgt:

L Pliester 0,964
T van der Heijden 0,937
J de Groote 0,937
H van der Poel 0,916
La Ootes 0,846
Le Ootes 0,617
E de Groote 0,305
A Berelowitsch 0,248
R Ris 0,035
F Borm 0,016

Ik vind het behoorlijk apart dat eigenlijk niemand netjes in de buurt van zijn rating heeft gepresteerd. Een aantal spelers heeft ver boven zijn verwachting gespeeld en een aantal spelers zat daar een eind onder. Zo had Leon misschien wel zijn beste seizoen van de afgelopen 25 jaar, terwijl Frans Borm misschien wel zijn slechtste seizoen ooit had. Wie weet...

Hiermee wilde ik het overzicht in ieder geval afsluiten. Tot in de meesterklasse!

* Een 5½.

Archief:

BSG degradeert, trainer blijft zitten; 17-05 2009

Statistieken BSG 1; 22-04 2008

Gerelateerde artikelen:

Voorbeschouwing KNSB-competitie; 22-09 2010

BSG - Utrecht 2; 26-09 2010

SOPSWEPS'29 - BSG; 10-010 2010

BSG - Philidor 1847; 21-11 2010

Dr. Max Euwe - BSG; 12-12 2010

BSG - Purmerend; 09-01 2011