Tiviakov
De afgelopen jaren werd het NK schaken in Hilversum gespeeld. De studio's in het Mediapark fungeerden destijds als speelzaal. In die jaren trok het NK de echte Nederlandse topschakers met een redelijke hoeveelheid start- en prijzengeld. Dat is nu wel anders. Het NK wordt gehouden in Haaksbergen ("of all places") en dankzij de economische crisis waarin we volgens de Koningin in schijnen te verkeren, werd het prijzengeld, gelijk aan de topbonussen, wat aangepast. Het resultaat was dat bijna de gehele top 10 op z'n achterste benen stond; het NK is dit jaar zwak bezet.
Toch is de huidige bezetting van het NK nog best sterk te noemen vergeleken vroeger. Zo is in een oud "schaakbulletin" te lezen wie er in 1983 (!) in Hilversum (!) meededen: Timman, Van der Sterren, Langeweg (!), Ree (!), Van der Wiel, Cuijpers, Van Wijgerden (!), Böhm (!), Van Scheltinga (wie is dat?), Ligterink, Van der Vliet (ken ik ook niet) en Timmerman. Anno 2009 zijn er tien mannen aan de start gegaan, maar in tegenstelling tot vroeger doen er geen nobody's mee. Ook wel opmerkelijk dat er in het eerder genoemde schaakblaadje niks wordt geschreven over het NK Vrouwen in 1983, hoewel dat volgens Wikipedia wel is gehouden. Wat ik overigens wel irritant vind aan de Nederlandse Wikipedia: vaak worden totaal irrelevante dingen aangelinkt; bv.: "Hij is een Nederlandse schaker", waarbij je dan eerst een link hebt naar "Nederland" en daarna een link naar "schaker", hoewel de link naar "Nederlandse schaker(s)" niet tegenkomt. Jammer!
Prijzengeld
Hoeveel het prijzengeld in 1983 was, weet ik niet. Wel heb ik het idee dat de meeste deelnemers het toernooi zagen om eens op een hoog podium wat te schuiven. Voor Timman, destijds wel bijna wereldtop, was het een manier om zijn status te bevestigen. Hij deed zonder morren mee. Wat een tijden!
De afgelopen jaren was het prijzengeld enorm hoog. In 2006 was de hoofdprijs € 12.000, niet niks voor een weekje schaken! Daar zat ook nog een Caddy-lek bij, maar uiteindelijk bleek dat de winnaar daar maar een maandje in mocht rijden of zo. Niet dat Tiviakov, de winnaar van dat jaar daar om maalde: hij gaf het cadeautje aan Sokolov. Hij had namelijk geen rijbewijs...
Als ik me goed herinner was de eerste prijs de afgelopen jaren 12.000 (2006), 8.000 (2007) en 10.000 (2008) euri. Niet niks. Dit jaar krijgt de winnaar "maar" € 6.000. Je zou denken dat gevraagd worden voor een NK al voldoende eer is om mee te doen; het prijzengeld is een mooie (en soms zelfs broodnodige) bonus. Hoe anders werkt dat in de praktijk. Zo deed Erik van den Doel in 2007 mee aan het HSG Open, het satelliettoernooi van het NK, omdat hij dacht dat hij daar meer kans had op een hoop prijzengeld. "God" strafte onmiddellijk hij verloor in de laatste ronde van Humpty Dumpty en ging met een fooi naar huis.
Dit jaar was het helemaal erg. De ene na de andere topper haakte af. De HSG'ers King Look, Jan Smeets, Erwin L'Ami en Daniel Stellwagen haakten af. Laatstgenoemde vertelde volgens John van der Wheel:
"Ik wil niet het signaal geven, dat we bereid zijn om voor dit soort bedragen te komen. Dan zal in de toekomst misschien niet eens geprobeerd worden om het NK weer op een acceptabel niveau te krijgen."
JvdW voegde daar zelf nog aan toe: "Het zelfde [sic!] zal, denk ik, gelden voor Smeets en neo-prof l'Ami."
Zo gaat dat dus tegenwoordig. Beetje studeren en daarnaast nog wat schnabbelen, waarom zou je dat niet doen als topschaker? Alleen maar omdat je nu niet 8 of 10.000 euri kunt verdienen, maar "slechts" 6.000? Zeker nu bijna alle toppers weg zijn, kun je je afvragen of het "magere" prijzengeld van nu niet veel makkelijker is op te halen dan vroeger.
Van der Wiel
Daarom alle hulde aan de spelers die wel wilden komen! Goed dat de grootmeesters als Tiviakov, Freezo, Reinderman en Spike meedoen. Voeg daar nog wat "oudjes" als Karel van der Weide en Frans Cuijpers bij en vul de rest aan met jonge talenten, zoals Anish Giri, Robin Swinkels, Ali B, Roi M en je hebt een alleraardigst deelnemersveld. De kaarten zijn nog niet geschud en de ene verrassing volgt de andere op. Het NK is in jaren niet meer zo leuk geweest! Nu doen er alleen nog maar mensen mee die het spelletje leuk lijken te vinden. Prima!
Opmerkelijk vond ik dan ook de volgende alinea van John the spinning Wheel:
"Godzijdank heeft Frans Cuijpers de uitnodiging voor het NK aanvaard, anders hadden ze mij moeten vragen volgens de ranglijst. U begrijpt uit het voorgaande, wat het antwoord geworden was. Maar ik ben altijd al slecht geweest in 'nee' zeggen en misschien word je dan toch aan het twijfelen gebracht.... Wel beledigend, wie er allemaal voor mij gevraagd worden (sinds 1982 GM, tweemaal kampioen en 9 keer 2e telt allemaal niet mee, zeker), maar omdat ik in de afgelopen Duitse clubcompetitie 20 punten verspeeld heb, sta ik nu lekker laag en in casu nèt veilig. Maar als de ontwikkelingen zo doorgaan, willen volgend jaar nog veel minder toppers aan het NK meedoen. Op welke plaats sta ik dan veilig? Zo snel dalen, dat tempo houd ik niet bij. Help!"
Aan de ene kant is hij blij dat hij niet gevraagd is, aan de andere kant is-ie ook beledigd dat-ie niet gevraagd is. Dat snap ik dan weer niet... Verder snap ik niet waarom er volgend jaar nog minder mensen aan 't NK zouden willen meedoen. Ook vind ik de diss naar de spelers die wèl meededen te erg voor woorden. Als zij niet mee zouden doen, wie dan wel?
"Het valt me tegen van Tiviakov, Ernst en Reinderman, dat zij die stellingname niet volgen. Nijboer speelt overal voor een krentenbol en een biertje, dus dat verbaast me weinig."
Tiviakov
Genoeg geklaagd. De eerste drie ronden van het NK barstten van het spektakel en de opmerkelijke uitslagen. Niet alleen bij de heren, maar ook in de wel heel erg afgeslankte damesgroep waren de verrassingen niet van de lucht. Hoe jammer was het dan ook dat het toernooi werd verziekt:
Tiviakov trekt zich terug uit NK Schaken
Sergei Tiviakov heeft zich per direct teruggetrokken uit het NK Schaken in Haaksbergen. De Groningse grootmeester sprak na de loting van afgelopen vrijdag remise af met zijn tegenstander in de laatste ronde, zijn stadgenoot Sipke Ernst. Dat, omdat hij anders niet in kon gaan op een lucratieve aanbieding om in de Kroatische clubcompetitie te spelen.
Meteen gingen de verwijtende blikken naar die jobhopper Tiviakov. Wat een ordinaire zakkenvuller! Tiviakovs weerwoord kwam op het schaakforum Utrechtschaak. Het weerwoord is langer dan de Troonrede, wat doet vermoeden dat Tiviakov heel veel had uit te leggen. Het tegenovergestelde is echter het geval. Hieronder een aantal fragmenten:
Geachte mensen,
Naar aanleiding van het KNSB-bericht (...) wilde ik graag de feiten aan u vertellen van mijn gedwongen terugkeer uit NK Individueel te Haaksbergen.
Ik heb mijn deelname in de Kroatische clubcompetitie bevestigd op 24 maart 2009, veel eerder dan iets werd gehoord over de NK. De 1ste competitieronde was gepland voor 19 september, op mijn verzoek is de datum van de 1ste ronde werd verschoven naar 21 september waardoor ik 9 partijen zou kunnen spelen.
Op 28 mei in Utrecht had ik een gesprek met dhr. Stomphorst. Jeroen Bosch was daar ook aanwezig.
Er werd over veel verschillende dingen gesproken, maar ook over mijn deelname in het NK 2009.
Ik heb hen toen geïnformeerd over mijn deelname in de Kroatische clubcompetitie. Ook de datum was doorgeven aan de KNSB.
Ik heb het heel duidelijk gemaakt aan dhr. Stomphorst dat indien NK valt samen met de Kroatische clubcompetitie zou ik kiezen voor de Kroatische clubcompetitie. Omdat de KNSB mijn deelname aan het NK zeer op prijs stelde werd mij beloofd dat het NK niet zou samenvallen met de Kroatische clubcompetitie! Daardoor zou ik in beide toernooien kunnen spelen, dus zowel het NK als de Kroatische clubcompetitie. Op 28 mei was al bekend dat het prijzengeld minder was maar de KNSB wilde toch graag dat ik zou komen spelen.
De KNSB heeft de belofte niet nagekomen want men heeft een einddatum gekozen die samen viel samen met mijn vertrekdatum naar Kroatische clubcompetitie. Al op 28 mei 2009 was het bij de KNSB bekend dat ik zou deelnemen aan de Kroatische clubcompetitie. Men had beloofd dat NK zal niet samen vallen!
Ik wil hierbij tevens iets zeggen over mijn "geldlust" en ook over "lucratieve aanbieding".
Het is duidelijk dat geld een belangrijke rol speelt. Het NK is minder aantrekkelijk geworden door de veel lagere prijsgeld, daarom er zijn veel afzeggingen dit jaar. Maar ik ben een iemand die zijn woord houdt. Dat wil zeggen dat ik na bevestiging van mijn deelname aan een toernooi niet ga deelnemen aan een ander toernooi wanneer daar veel betere condities en startgelden worden gegeven.
(...)
Nadat ik de informatie over de geplande NK in Haaksbergen met de speelschema kreeg was ik erg teleurgesteld omdat de datum van de laatste ronde op 20 september was gepland, Die dag zou ik moeten vertrekken naar Kroatië. In eerste instantie overwoog ik om niet mee te gaan doen aan het NK. Maar later toch heb ik besloten om toch deel te nemen.
Ik herinnerde mij namelijk nog steeds woorden dat de KNSB mijn deelname erg zou waarderen.
Ik wilde spelen om de KNSB te steunen aangezien alle sterke Nederlandse spelers zich hadden afgekeerd van de KNSB. Ondanks het krappe speelschema zou ik op tijd Kroatië kunnen bereiken voor de aanvang van de 1ste ronde.
Indien KNSB echt zou willen dat ik speel zou altijd een oplossing gevonden kunnen worden, zo dacht ik!
De gemakkelijkste en voor de hand liggende oplossing zou te kunnen zijn een remise maken en de laatste ronde en op hetzelfde dag vertrekken naar Kroatië. Toen de indeling bekend gemaakt was op 11 september heb ik met Sipke Ernst afgesproken om een remise te maken en heb ik onmiddellijk de hoofdarbiters de heer Stomphorst geïnformeerd. Ik ben Sipke heel dankbaar om mijn remiseaanbod te accepteren (ik waardeer het veel dat hij wilde niet gebruik maken van mijn situatie.) Er was geen enkele opmerking van de hoofdarbiter en ook niet van dhr. Stomphorst. Nadat ik drie partijen had gespeeld werd mij verteld dat mijn remise tegen Sipke niet geaccepteerd kon worden en dat ik zou moeten spelen. Daarnaast eiste de heer Stomphorst dat ik op de prijsuitreiking MOEST zijn om eventuele tiebreaks te kunnen spelen! Deze tiebreaks zouden pas rond 19:00 uur eindigen.
Door de eis over mijn aanwezigheid tijdens de prijsuitreiking ben ik genoodzaakt om mij terug te trekken uit het NK.
Indien ik aanwezig moest zijn op de prijsuitreiking dan zou ik niet op tijd in Kroatië kunnen zijn voor de begin van de 1ste ronde op 21 september. Ik moest namelijk uiterlijk zondag 20 september om 19:45 uur vertrekken uit Amsterdam om via Zurich te vertrekken naar Split.
Amsterdam Zurich LX 735 20/09 19:45 21:05
Zurich Split LX 4254 21/09 10:05 11:25 (21/09)
Dit was al in mei bij de KNSB bekend. Indien zou ik moeten kiezen tussen het NK en Kroatische clubcompetitie zou ik moeten voor het 2de. De eis van de KNSB om aanwezig te zijn op de prijsuitreiking heeft aan mij geen andere keus gelaten dan terugkeren uit de NK.
Ook dhr. Stomphorst en de hoofdarbiter zouden niet op mijn verzoek ingegaan om de partij van de laatste ronde 2 uur eerder beginnen. De heer Stomphorst eiste dat ik bij de prijsuitreiking MOEST zijn!
Eerlijk zeggen begrijp ik de behandeling van de situatie door KNSB niet. Er was geen conflict, ik kon het toernooi normaal afmaken. En, denk ik, niemand zou mijn afwezigheid op de prijsuitreiking opvallen of erg vinden. Alleen indien ik de tiebreaks zou halen (hoogst onwaarschijnlijk met mijn spel in Haaksbergen) dan zou ik ["ik" weg? Red.] de KNSB iets moeten bedenken richting de pers.
Ik vind het belachelijk en ook volstrekt onjuist om mij alle schuld voor dit incident te geven.
De situatie was al meer dan 3 maanden van tevoren bij de KNSB bekend. De KNSB heeft niet aan de belofte voldaan om het NK niet samen te vallen met de Kroatische club competitie. Ik heb niets verkeerd gedaan, heb ik geen schuldgevoel. Alle verantwoordelijkheid ligt bij de dhr. Stomphorst van de KNSB!
(...)
Ik vind het ook belachelijk om te lezen dat het bestuur (KNSB) zich beraadt zich op mogelijke sancties tegen Tiviakov. ALLE schuld ligt bij de KNSB.
Ik zou bij de KNSB een schadevergoeding moeten vragen voor door de misgelopen inkomsten op de NK en ook de morele schade die mij is aangedaan door de werkwijze van de KNSB.
Indien de KNSB besluit om sancties tegen mij te nemen dan wil ik geen lid meer zijn van de KNSB. De KNSB was niet eens bereid om voor de sterkste speler van Nederland (dat ben ik op dit moment) een regeling te treffen in deze moeilijke situatie waar wij terecht waren gekomen.
Na dit incident begrijp ik dat het in deze wereld heel moeilijk is om een "persoon van het woord" te zijn en dat heel vaak goede daden (of goede ideeën) gestraft kunnen worden zoals in dit geval.
Ik heb mijn woord gegeven om aan het NK mee te doen (desondanks het weinige prijzengeld, mijn drukke agenda, vermoeidheid etc.). In de verklaring van de KNSB ben ik met de grond gelijk gemaakt.
Nu begrijp ik dat net als andere sterke Nederlandse spelers gedaan hebben niet had mee moeten doen aan het NK. Dat was mij enige fout in deze situatie! Ik had het NK niet eens moeten beginnen!
Maar, eerlijk gezegd, had ik zo'n ernstige afloop nooit verwacht.
Sergey Tiviakov,
Groningen, 15 september 2009.
Het lijkt er dus op dat het NK is verpest doordat men een enorm drama heeft gemaakt van iets onbenulligs. Zeker in het licht van de matige bezetting, had men het nooit op deze breuk moeten laten aankomen. Het knullige is bovendien dat de KNSB er al heel lang van wist. Financieel worden de spelers dus niet erg in de watten gelegd, maar ook in de verdere omgang gedraagt de KNSB zich als een egel.
Toch valt Tiviakov nog wel het een en ander aan te rekenen. Zo schijnen de spelers een contract te moeten tekenen, waarbij ze verklaren bij de openingsceremonie en de prijsuitreiking aanwezig te zijn. Tiviakov had dus beter kunnen zeggen dat hij niet kon en dat die passage uit z'n contract gehaald moest worden:
Dimitri Reinderman di 15-09-2009 09:42
Dat contract is niet heel erg geheim hoor. De belangrijkste punten in dit verband zijn dat je je niet zonder geldige reden (zoals ziekte of overlijden van een familielid) mag terugtrekken en dat je bij de prijsuitreiking aanwezig moet zijn.
Verder schijnt Tiviakov een wat ongelukkige opmerking tegen Jan S., de TD, te hebben gemaakt:
"...And the strangest thing was that he told me he was happy that his last-round opponent was Sipke Ernst, 'a decent player', as he said. I asked him: "What would you have done if you had to play FM Roi Miedema in the last round?" 'I would have played', he replied!"
Daar maak je je niet erg populair mee. Vooralsnog vind ik het moeilijk te beoordelen wie nou "goed" is en wie "slecht". Of de KNSB nou de schuldige is, of Tiviakov, uiteindelijk is de schaaksport de verliezer. We lijken de formule 1 wel... :(
Gerelateerde artikelen:
NK Schaken; 28-06 2007
12 opmerkingen: