10-06-2009

Taalverloedering


SOS

Laatst stonden de kranten bol van het bezoek van de "Dalai Lama" aan Nederland. Natuurlijk was ik benieuwd of JPB de beste man zou ontvangen, of dat hij daar vanuit economisch oogpunt van afzag. Dat laatste deed hij en daarmee bevestigde hij weer eens zijn reputatie als hielenlikker. Dat was dus niet verrassend. Wat wel verrassend was, was dat "Dalai Lama" consequent met kleine letters werd geschreven. Omdat het er zo fout en lelijk uitziet, zal ik het niet herhalen. Naar mijn mening moet een dergelijke naamgeving altijd met hoofdletters geschreven worden. Daarnaast vind ik het respectloos om "Dalai Lama" zonder hoofdletters te schrijven, niet in de laatste plaats omdat "Lama" zonder hoofdletters gewoon een schaapskameel is.

Helaas is er in het Nederlands nog steeds een overschot aan vreemde tegenintuïtieve regeltjes. De taalpuristen lijken een enorme hekel te hebben aan "elitaire" hoofdletters. Daarom worden afkortingen als "TV" en "CD" opeens met kleine letters geschreven. Geen goed idee, naar mijn mening. De hoofdletters waarschuwen dat er een niet-regulier woord aankomt; een afkorting, dus dat de lezer daar even op voorbereid is. Bij "CD" zie je meteen dat er "see dee" staat, bij "cd" (brr) staat er meer iets als "suhduh" of "sd"; het lijkt het meer op een spelfout.

Nog erger wordt het wanneer afkortingen als "DNA" opeens met kleine letters geschreven worden. Dit is echt fout (toch nog overeenstemming met de taalpuristen), maar waarom de ene afkorting wel met hoofdletters moet en de andere per se niet, vind ik vreemd. Echt raar is het helaas niet dat ik steeds vaker "dna" tegenkom in krantenkoppen met al die rare taalregels.

Engels
Het Engels beïnvloedt onze taal dus. Er komen steeds weer Engelse woorden bij en nu al zijn er mensen die Engelse en Nederlandse woorden mooi afwisselen in zinnen. Mensen die wel het Engelse woord weten voor iets, maar niet het Nederlandse. Dat zal alleen nog maar erger worden.

Eén van de rare dingen in de Engelse taal is wel dat twee zelfstandig naamwoorden, die bij elkaar horen, los van elkaar geschreven worden. Bijvoorbeeld:

Vector file
Review questions
Main points
Key terms
...

In het Nederlands zou je deze woorden rustig aan elkaar schrijven, om aan te geven dat ze bij elkaar horen. In het Engels wordt dat gek genoeg niet gedaan. Misschien komt dat door de uitspraak, maar helemaal snappen doe ik het niet.

SOS
In het Nederlands komt het daarentegen nogal stom over als je samenstellingen als losse woorden schrijft. Een aardige site is die van SOS, signalering onjuist spatiegebruik. Hier worden woorden die onterecht los geschreven worden opgespoord, ofwel: er is onterecht een spatie gezet. Soms zijn die dingen wel grappig, of juist gênant. Vaak zie je in winkels lange woorden opgedeeld in stukken onder elkaar vanwege een gebrek aan ruimte. Hier wordt dan vaak het afbreekstreepje vergeten, was toch wel weer iets anders is. Andere voorbeelden van moeilijke woorden, zoals "adviesgroep" en "nooddaalventiel" (wat dat ook is), zijn ook de moeite waard.

Esthetisch
Hoewel de Engelsen een rare taal hebben wat betreft zelfstandig naamwoorden, gebruiken ze nog wel hoofdletters voor maandnamen. Verder doen alleen de Duitsers dat. Nederlanders gek genoeg niet en daarmee is Nederlands de enige "grote" Germaanse taal waarbij maanden zonder hoofdletters worden geschreven. In Zuid-Europa hebben ze al helemaal geen zin in dat ingewikkelde gedoe met shift-toetsen. De Fransen gebruiken sowieso bijna nooit hoofdletters. En dat terwijl het 1) logischer en 2) esthetisch mooier is om wèl een hoofdletter te schrijven.

Zo ziet "Augustus" (vernoemd naar een Romeinse keizer (of Keizer?)) er stoer uit, met zo'n gespiegelde "s" aan het begin ziet het er ongelooflijk amateuristisch* uit. Zeker in een datum (12 augustus, 21 maart, 11 december) ziet een hoofdletter na een cijfer er consequent uit. Het wordt tijd dat de Nederlandse taalunie - of hoe dat zooitje ongeregeld ook heet - dit ook inziet en die domme regel aanpast. Ik heb er wel vertrouwen in: als ze een taalregel kunnen aanpassen, zijn ze de eersten die dat doen. Het probleem is dat uiteindelijk niemand meer snapt wat nou de correcte spelwijze is en dat de dyslectische kinderen helemaal niet meer weten wat hen overkomt. Dan zeg ik: beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.

* Niet toevallig beginnend met een "a".

Gerelateerde artikelen:
Spelling; 09-04 2008 

7 opmerkingen: