23-09-2007

Herfst

Vandaag om 11.51 gegint de herfst. Op dat moment steekt de zon de evenaar over, op weg naar het Zuidelijk halfrond, waar het lente word. De herfst zal nog duren tot 22 December 7.08, als de zon boven de steenbokskeerkring staat. Tussen het begin van de herfst en het begin van de winter zit slechts 89 dagen, 19 uur en 17 minuten. Daarmee is de herfst het op één na kortste seizoen.
 
Koud
Terwijl in Nederland de dagen snel korter worden, komt de aarde steeds dichter bij de zon. Desondanks nemen de temperaturen af. De herfst is koud, donker, nat en stormachtig. (Zie figuur)
 
 
Hoeveelheid regen en wind per maand.

Bladeren

In de herfst verkleuren de bladeren. Dit proces begint al in de nazomer, eind augustus zag ik de eerste blaadjes al bruin worden. Overigens waren vorig jaar de meeste bomen nog hartstikke groen in oktober - begin november. Vorig jaar was ook met afstand de warmste herfst ooit, met een gemiddelde temperatuur die drie graden hoger was dan normaal.
En ik maar denken dat de afname van het daglicht ervoor zorgt dat de blaadjes bruin worden...
 
Daglicht
In de herfst worden de dagen snel korter. Overigens is dit net bijna zoveel als in de zomer, al merk je er dan minder van. In de zomer zijn de dagen lang, dus dan valt een uurtje meer of minder niet zo veel op. In de herfst komt de zon pas laat op en gaat-ie vroeg onder. Op
13 december gaat de zon al om 16.28 onder, op 21 december (de laatste dag van de herfst!) komt-ie pas om 8.48 op.
Na 21 december komt de zon nog later op, met de laatste zonsopkomst op oudjaarsdag. Pas op 7 januari komt de zon weer net zo laat op als op 21 december.

Het totale verlies aan daglicht in de herfst is 4 uur en 28 minuten, negen minuten minder dan in de zomer. Dit heeft te maken met de schemering, die in de zomer en winter langer is dan in het begin van de herfst. Desondanks is het daglichtsverlies gemiddeld groter in de herfst, omdat de herfst vier dagen korter duurt dan de zomer.
 
Lichtintensiteit
De intensiteit van het daglicht wordt in de herfst ook rap minder. De zon komt amper meer boven de horizon, waardoor de dagen al gauw vrij somber lijken. Ik las ooit in het blad Natuurwetenschap en Techniek  dat november de maand was met het meeste daglichtsverlies. Dat zette me aan het denken. Ze bedoelden daar dus niet mee de verandering in zonsopkomsten en zonsondergangen, maar hoeveel fotonen dagelijks het aardoppervlak bereiken. Ik vroeg me overigens ook nog af welke maand dan de meeste "daglichtswinst" had. Januari of mei?
 
Dag en nacht
In de herfst worden de nachten langer. In de herfst kun je daarom ook beter de sterren zien en andere hemellichamen, zoals de maan. In het begin van de herfst is de maan in Laatste Kwartier goed te zien, gedurende de herfst wordt de volle maan steeds beter te zien.

In de eerste maand van de herfst wordt de nacht twee uur langer, in de tweede maand één uur en drie kwartier en in de laatste maand nog eens drie kwartier.
Omdat de sterren steeds "hoger" aan de hemel komen te staan, is de herfst wel een mooi seizoen om sterren te kijken.

 
Aarde in de herfst (vanaf de Zon bekeken.) De aarde beweegt "naar links" in dit plaatje en dit is dus het verlichte gedeelte van de aarde. De Noordpool zit helemaal linksboven in dit plaatje. Het noordelijk halfrond zit op dit moment zoveel mogelijk aan de "voorkant" van de aarde. De zon staat op dit moment bijna precies boven de evenaar, maar zal snel richting het zuidelijk halfrond "zakken".
 
Dan nu nog wat unclocks van september:
 
 
 
 
 
 
 
Dit zijn dus wat sunclocks van begin september tot nu. Binnenkort herfst-sunclocks.

1 opmerking: